tốn. Chúng ta phải thấy vẻ đẹp của sự trầm lặng. Chúng ta phải đi hết cuộc
đời thật kín đáo sao cho thần định mệnh không chú ý đến ta. Và chúng ta
hãy tìm kiếm cho được thứ tình thương yêu của những người giản dị và dốt
nát. Sự dốt nát của họ còn hay hơn cả những kiến thức của chúng ta; chúng
ta hãy im lặng, bằng lòng trong khoảng chật hẹp của mình, hiền lành và dịu
dàng như họ. Đó là sự khôn ngoan ở đời.
Theo tôi, đó chính là sự tự biểu hiện của tinh thần tan vỡ của anh, và tôi
chống lại thái độ từ bỏ đó. Nhưng tôi không để lộ ý của mình.
- Điều gì đã khiến anh nghĩ đến việc trở thành một họa sĩ? - Tôi hỏi.
Anh nhún vai:
- Tình cờ tôi có được cái tài vẽ vời. Tôi đã đoạt được những giải thưởng
về môn ấy ở trường. Người mẹ đáng thương của tôi rất hãnh diện về tài
năng của con mình và bà đã thưởng tôi một hộp màu nước. Bà đem những
bức phác họa của tôi cho ông mục sư, ông bác sĩ và ông luật sư xem. Họ
gửi tôi đến Amsterdam để thi lấy học bổng và tôi đã đoạt được học bổng.
Tội nghiệp, bà rất hãnh diễn; mặc dù việc xa tôi làm cho cõi lòng bà gần
như tan nát, bà vẫn mỉm cười, và không muốn cho tôi thấy nỗi buồn của bà.
Bà sung sướng thấy con trai mình trở thành một nghệ sĩ. Gia đình tôi phải
tằn tiện để tôi đủ tiền ăn học và khi bức tranh đầu tiên của tôi được trưng
bày, cả bẹ và chị tôi đến Amsterdam để xem; mẹ tôi đã khóc khi thấy nó. -
Đôi mắt thương mến của anh sáng lên long lanh. Và hiện giờ trên mỗi bức
tường của ngôi nhà cũ kỹ đó có treo một bức tranh của tôi lồng trong khung
kính vàng tuyệt đẹp.
Gương mặt anh rực lên niềm hãnh diện sung sướng. Tôi nghĩ đến những
khung cảnh lạnh lùng trong các bức vẽ của anh, với những nông dân tuyệt
đẹp, những cây bách và cây ô liu. Ắt hẳn những bản vẽ ấy trông có vẻ kỳ lạ
