đối với những người thốt ra, đã được nói bằng giọng điệu không khác gì
hàng trăm lần trước đó. Quả lắc đồng hồ luôn luôn đong đưa qua lại, còn
vòng tròn thì cứ lẩn quẩn muôn đời.
Đôi khi có người tồn tại được một thời gian đáng kể, từ cái thời mà ông
ta có được một vị trí đến một thời khác hoàn toàn xa lạ với ông, và sau đó
những kẻ hiếu kỳ được mời xem một trong những màn độc nhất vô nhị của
trò đời. Chẳng hạn ngày nay có ai còn nghĩ đến ông George Crabbe
? Ông
là một thi sĩ nổi danh trong thời của ông, người được thế giới công nhận là
thần tài bằng một sự nhất trí hiếm có trong cuộc sống hiện đại phức tạp này.
Ông đã học tập rèn luyện được cái kỹ xảo của mình trong trường phái của
Alexander Pope
, và ông đã viết truyện luân lý bằng thể thơ hai câu liền
vần. Khi xảy ra cách mạng Pháp và những cuộc hiến tranh của Napoléon,
các thi sĩ bèn chuyển mục. Ông Crabbe vẫn tiếp tục viết truyện luân lý bằng
thể thơ hai câu liền vn đó. Tôi nghĩ rằng chắc ông đã đọc thơ của những
người trẻ đang khuấy động thế giới lúc bấy giờ và ông cho rằng loại thơ đó
là một thứ vớ vẩn tồi tàn. Dĩ nhiên, phần nhiều là như thế thật. Nhưng
những bài vịnh của Keats
, của Wordsworth
, một hai bài thơ của
Coleridge
, và một vài bài nữa của Shelley
đã khám phá ra những lãnh
vực tinh thần to lớn mà trước đó chưa ai tìm được. Ông Crabbe đã chết thật
rồi, nhưng ông Crabbe vẫn tiếp tục viết truyện luân lý bằng những bài thơ
hai câu liền vần. Tôi đã đọc một cách rời rạc những tác phẩm của thế hệ trẻ.
Có thể nói trong số học có một Keats nóng bỏng hơn, một Shelley thanh
thoát hơn đã có nhiều tác phẩm được xuất bản mà thế giới sẵn lòng nhớ
đến. Tôi không biết nói sao. Tôi ngưỡng mộ vẻ hào nhoáng của họ - tuổi trẻ
của họ thật tài ba, đến nỗi sẽ rất phi lý nếu nói là hứa hẹn - tôi ngạc nhiên vì
lối diễn đạt trong văn phong của họ. Nhưng với tất cả sự phong phú của họ
(từ vựng của họ cho thấy họ đã biết lật từ điển toàn thư Roget từ lúc còn
trong nôi) họ không nói được với tôi điều gì. Theo ý tôi họ biết quá nhiều
và cảm nhận quá rành mạch. Tôi không chịu nổi sự nồng nhiệt mà họ quất
mạnh trên lưng tôi hoặc cái tình cảm của họ khi họ lao vào lòng tôi. Đam
