Nhiều tổ chức khuyến khích mọi người giúp họ bằng cách cho tiền hoa
hồng và phí trung gian, thế nhưng việc này đồng thời gây nghi ngờ (Những
người này quảng bá bởi vì họ được tiền?) và thay đổi mối quan hệ (Tôi
quảng bá vì tôi được trả tiền?).
Kathleen D. Vohs, một giáo sư tại Đại học Minnesota, đã làm thí nghiệm
để kiểm chứng tác động của tiền bạc lên thái độ của con người. Sau đây là
bản tóm tắt về ba thí nghiệm
Các nhà nghiên cứu đã cung cấp cho các đối tượng tham gia thí
nghiệm lần lượt $4,000, $200 và $0 để chơi cờ tỷ phú. Sau khi họ rời
khỏi phòng thí nghiệm, các nhà thí nghiệm đã lén làm rơi một túi bút
chì, sau đó đếm xem các đối tượng sẽ nhặt bao nhiêu bút để giúp đỡ.
Các đối tượng được nhận $4,000 nhặt ít bút chì nhất và các đối tượng
nhận $0 giúp đỡ nhiều nhất, trong khi các đối tượng nhận $200 thì
trung bình.
Các nhà nghiên cứu đã đưa tám đồng 25 xu cho các đối tượng để họ
sắp xếp các cụm từ có sẵn thành câu hoàn chỉnh. Một số cụm từ liên
quan đến tiền bạc, một số thì không. Cuối cuộc thí nghiệm, các đối
tượng được kêu gọi đóng góp từ thiện cho quỹ khuyến học. Những đối
tượng sắp xếp các cụm từ có liên quan đến tiền bạc quyên góp ít hơn
những người sắp xếp các cụm từ không liên quan đến tiền bạc.
Các nhà thí nghiệm xếp các đối tượng vào trong một căn phòng có
máy tính mà không có màn hình chờ, hoặc có màn hình chờ với hình
con cá, hoặc với hình tiền bạc. Họ yêu cầu các đối tượng hãy sắp xếp
hai chỗ ngồi cho họ để chuẩn bị gặp gỡ người khác. Những người có
màn hình chờ hình tiền bạc đã sắp xếp chỗ ngồi tách xa nhau hơn so
với những đối tượng không có màn hình chờ hoặc có màn hình chờ
con cá.
Những thí nghiệm trên được thực hiện bởi các sinh viên trong dự án
nghiên cứu, nên kết quả có thể không sát với đời thực, nhưng hành động