dương Anh hùng lao động. Trên cái nền móng thôn làng là một chút
CNXH, một chút công nghiệp hóa, một chút văn minh đô thị tỏa sáng từ
những cuốn sách đã phủ bụi và xấp báo, khi đến tay chủ nhân thì đã dăm số
báo nữa đã phát hành.
Một đĩa hồng xiêm căng tròn, sậm màu. Con dao cau đặt cạnh. Tôi hỏi
chuyện bà lão vu vơ về công việc sáng tác sắp tới của chồng. Người đàn bà
lam lũ hằn in, thở dài:
- Chẳng biết có nên cơm cháo gì nữa không. Thức khuya dậy sớm còn
vất hơn làm nông. Lúc ông cháu ngồi sáng tác nhà cháu phải liệu ra đóng
cổng, đuổi hết trẻ con đi chơi. Suốt đời ông cháu luôn bảo là sẽ kiếm cái xe
ben hay nô ben gì đấy. Ông cháu xứng đáng cái xe ben ấy nhất ở Việt Nam
mình. Nhưng dạo này hễ ngồi viết lâu lâu là ngủ gật, đầu đập cồm cộp cạnh
bàn. Thật xót ruột.
- Chắc ông cháu kiếm được nhiều tiền lắm ạ?
Cười nấc, bà lão xoay quả hồng xiêm dưới lưỡi dao:
- Cả làng Phú Khê này ai cũng bảo thế, riêng gì bác tưởng vậy đâu. Khổ
thân ông ấy chịu tiếng oan. Hồi tôi xây nhà cả làng ầm ĩ rằng ông Bội
khuân của từ Hà Nội về dựng biệt thự cơ đấy. Rõ là tôi xây nhà từ tiền tích
cóp, bán lợn gà, hồng xiêm và thằng cháu cả nó tư cơ báo hiếu bố mẹ…
Bà kéo vạt áo lau nước mắt. Người con mà bà vừa nhắc đến đã làm đến
cấp đại tá quân đội thì đột nhiên mắc bệnh nan y, qua đời không lâu. Im
lặng hồi lâu tôi hướng câu chuyện sang cung bậc khác:
- Bây giờ đang nổi lên vụ chống tiêu cực. Bà lại lo người ta làm khó dễ
ông cháu chứ gì. Ông cháu là nhà văn lại công tác ở tờ báo lớn như báo
Văn Nghệ thì thiếu gì tiền. Lương tháng cả chục triệu đồng là khiêm tốn
nhất.
Bà vỗ bẹt một cái hai bàn tay vào nhau, mặt đỏ gay:
- Ông cháu là cái thá gì ghê gớm mà có tiền cơ chứ. Lần nào về quê chỉ
tha lôi mớ báo đen sì sì phân phát cho anh em họ mạc và mấy ông giáo
