Tôi phục văn chương gã chứ không yêu. Đọc gã tôi bị căng thẳng, bị
hành hạ vì những điều quái đản của con người. Những con người hành hạ
con người. Cảm xúc bị áp đặt và kéo căng ra. Y như tiếp xúc với các tác
phẩm của Dostoïevski vậy. Bởi chưởng lực gã mạnh. Hầu hết các tác phẩm
ấn tượng của gã đều thấy rõ ràng dấu vết nghiệm sinh từ đời sống thực của
cả dòng họ đến sự trải nghiệm đau đớn của chính bản thân. Quãng đời quân
ngũ khủng khiếp mà gã vẫn hay kể. Cái ác. Gã ngạc nhiên trước cái ác,
trước người ác và đi cắt nghĩa lý do. Quyết liệt với cái ác. Văn của gã hừng
hực, xoắn vặn ào ạt cuốn băng đi các sự kiện bởi cảm xúc sôi trào trong
cơn lên đồng từ lúc mở đến kết cuốn sách. Một độc thoại khó nhọc vận hết
khí lực mỗi câu chữ cứ triền miên cắn cấu. Viết như là sợ không còn cơ hội
viết văn nữa.
Tôi biết gã lần đầu do theo người bạn. Cũng đã hơn mười lăm năm. Dạo
đó hình như gã bị xuất huyết dạ dày. Người bạn cùng học trường viết văn
Nguyễn Du đại diện một số bạn bè cùng lớp mang đồ vào thăm gã. Bạn gã
cũng là bạn tôi giới thiệu sơ sơ:
- Một tay chơi được mặc dù khó chơi, làm ở sông Đà, cũng đi lính về,
lắm lời đến mức kiêu ngạo, uống rượu giỏi, học giỏi cỡ thủ khoa, và cười
thỏa mái nhất trên đời. Chắc đang chán đời, xuất huyết dạ dày lần này là
thứ tư…
Tôi ngày đó cũng chẳng hơn cọng đu đủ xanh, nhưng cái gã nằm dưỡng
bệnh trên chiếc giường khung sắt lốm đốm chấm gỉ đen và drap ngả vàng
cũng lấm chấm lỗ thủng với những vệt cặn bẩn ố vàng nồng mùi thuốc tẩy
thì đúng là cọng đu đủ già héo quắt, võ vàng. Gã nằm bẹp, thở dốc, thiêm
thiếp, mong manh giữa những dây truyền dịch.
Không có câu chuyện nào cả. Người bạn ấy đã nắm bàn tay xương xẩu
như đọt tre khô của gã như muốn truyền sự chia sẻ gánh đỡ chút ít của
những người viết văn thuần túy về mặt tinh thần nhiều hơn là chiếc phong
bì mỏng xẹp.
Tôi đứng bên ái ngại và yên lặng chuẩn bị quay lui.
