Tôi biết Hồ Anh Thái trên báo Văn Nghệ số Tết Âm lịch 1985. "Chàng
trai ở bến đợi xe" của Thái và "Nơi con tàu không trở lại" của tôi cùng in
một kỳ. Chính "Chàng trai ở bến đợi xe" của Hồ Anh Thái đã đoạt giải Văn
chương về truyện ngắn năm ấy. Nhưng tôi đã đọc tiểu thuyết "Phía sau là
vòm trời" của Hồ Anh Thái xuất bản một năm trước đó. Và từ bấy, năm nào
bạn đọc, trong đó có tôi cũng đợi những tác phẩm mới của Hồ Anh Thái.
Nếu như thống kê những tác phẩm đã được xuất bản, từ năm 1982 thì
bình quân 300 ngày Hồ Anh Thái có được hơn một cuốn sách, khoảng bốn-
năm trăm trang. Nghĩa là mỗi ngày làm việc Hồ Anh Thái có được hai
trang in. Sự lao động hiệu quả của Hồ Anh Thái có thể xứng cho nhiều nhà
văn cũng phải ngả mũ.
Chưa cần bàn đến chất lượng thương hiệu văn chương HOANHTHAI
hiển nhiên được khẳng định ngay từ những ngày đầu xuất hiện, mà chỉ nói
đến sự lao động để viết từng ấy chữ mỗi ngày thì ta đã hình dung được sự
cực của lao động thuần túy chứ chưa cần nói đến sự sáng tạo cao cả, nhọc
nhằn nghề văn.
Tôi gặp Hồ Anh Thái lần đầu trong căn phòng làm việc vung mạnh tay là
chạm tường của nhà văn Ngô Ngọc Bội tại 17 Trần Quốc Toản. Ngô Ngọc
Bội ngồi bên chiếc bàn nhỏ, vặn người bên này xoay người bên kia để thao
tác các công đoạn pha chè và hút thuốc lào. Ông nhà văn mộc mạc dẩu môi
phì khói lên cao, vẩy vẩy thanh đóm gỗ bồ đề lạng mỏng về hai phía mà
rằng.
- Đây là Hồ Anh Thái này. Đây là Thiện Kế này…
Trắng trẻo, thư sinh, áo cộc tay kẻ, quần xám, dép da, Hồ Anh Thái điềm
tĩnh và tự tin hơn bao giờ, nhưng lại có vẻ u sầu với hai bàn tay đan ngón,
tạo hình vòng cung trước ngực như tự xác lập một không gian riêng tư tối
thiểu, dù cho ở hoàn cảnh không mấy thuận lợi.
Tôi thì vừa mới xuất ngũ xanh tái trong bộ quân phục còn chưa kịp phai
màu.
