nhàng với lòng nhân hậu. Tuy cha tôi không lúc nào rời tôi một bước, tuy
cho tới năm tôi hai mươi tuổi, ông cụ không hề cho tôi có được mười quan,
mười đồng tiền ma mãnh, mười đồng tiền ngang tàng, tài sản to lớn, thèm
muốn mà không được, nó làm cho tôi mơ ước những thú vui khôn tả, tuy
thế ông cụ đôi khi cũng kiếm cho tôi cách giải trí. Sau hàng bao nhiêu tháng
hứa hẹn một cuộc vui, ông cụ mới dắt tôi đến rạp Bouffons, đến một cuộc
hòa nhạc, một cuộc khiêu vũ, ở đó tôi hy vọng gặp gỡ một tình nương. Một
tình nương? Đối với tôi đó là sự độc lập. Nhưng bẽn lẽn và rụt rè, chẳng
hiểu gì thổ ngữ của những phòng khách và chẳng quen biết ai ở đó, tôi trở
về trái tim bao giờ cũng nguyên xi và cũng căng đầy những thèm muốn. Rồi
hôm sau, lại bị cha tôi kiềm chế như con ngựa nhà binh bị đóng cương,
ngay buổi sáng tôi lại trở lại phòng luật sư, trường luật, tòa án. Hễ đi chệch
ra ngoài con đường bằng phẳng mà ông cụ đã vạch ra cho tôi đó là sẽ phải
chịu cơn lôi đình của ông cụ; ông cụ đã dọa tôi hễ phạm lỗi một cái là tống
tôi đi làm lính thủy sang tận quần đảo Antilles. Vì vậy tôi cứ rợn người kinh
khủng mỗi khi ngẫu nhiên tôi dám liều lĩnh một hai tiếng đồng hồ lăn vào
một cuộc vui thú nào. Cậu thử hình dung một kẻ có trí tưởng tượng lan man
nhất, trái tim đa tình nhất, tâm hồn đằm thắm nhất, đầu óc thơ mộng nhất,
mà kè kè luôn ở bên cạnh là một con người sỏi đá, u uất, lạnh lùng nhất trần
đời, nghĩa là cậu thử ghép duyên một cô thiếu nữ với một bộ xương thì cậu
sẽ hiểu cuộc sống mà cậu ngăn tôi kể chi tiết những cảnh kỳ lạ: những âm
mưu đi trốn tiêu tan khi chợt nhìn thấy cha tôi, những nỗi tuyệt vọng dịu đi
trong giấc ngủ, những thèm muốn bị kiềm chế, những mối u sầu khuây
khỏa bằng âm nhạc. Tôi bộc lộ nỗi bất hạnh của tôi bằng những giai điệu.
Beethoven hay Mozart thường là những người tâm sự âm thầm của tôi.
Ngày nay tôi mỉm cười mỗi khi nhớ tới mọi định kiến đã làm lương tâm tôi
băn khoăn ở cái thời ngây thơ và nết na đó: nếu tôi đặt chân vào một hiệu
cao lâu thì tôi tưởng như sẽ bị phá sản; tôi tưởng tượng một quán cà phê là
nơi trụy lạc ở đó mọi người tiêu ma phẩm giá và xài phí tài sản; còn như
vung tiền vào cờ bạc thì cần phải có tiền. Chao ôi! Nếu muốn cậu khỏi buồn
ngủ, tôi phải kể cho cậu nghe một trong những niềm vui ghê gớm nhất của
cuộc đời tôi, một trong những niềm vui có nanh vuốt ấy, nó đâm vào trái