Đi đôi với Rastignac là nữ bá tước Foedora, người đàn bà thời thượng
của xã hội thượng lưu quý tộc - tư sản Paris. Nàng có sắc đẹp và có tiền
của, nhưng lại không có một trái tim. Ở con người kiều diễm mà vô tình đó
không thể có những xúc động hồn nhiên, cao thượng khả dĩ đáp lại mối tình
nồng thắm chân thành của Raphaël. Nàng phối hợp trong mình nàng cái lịch
sự phù hoa của kẻ phong lưu quý tộc và cái tính toán vị kỷ của tay doanh
thương tư sản, cho nên Balzac nói rất đúng: "Foedora, chính là cái xã hội
này".
Đến như lão tư sản Taillefer, tay chủ nhà băng giàu sụ, thì rõ ràng hắn là
hiện thân số một của trật tự đương thời. Tất cả mọi quyền hành, thế lực
trong xã hội đó đều tập trung trong tay bọn chủ nhà băng, bọn người có
vàng như Taillefer. Xưa kia bọn chúng làm giàu bằng tội ác và ngày nay
bọn chúng là chủ nhân thật sự của xã hội, bọn chúng đứng trên cả pháp luật
và quyền lực quốc gia. Hãy nghe Taillefer trắng trợn tuyên bố trong một
bữa tiệc đế vương mà hẳn là chủ nhân: "Thưa các ngài, xin nâng cốc chúc
cho quyền lực của vàng. Ông de Valentin trở thành sáu lần triệu phú là nắm
được quyền hành. Từ nay, đối với ông lời ghi trên đầu Pháp điển: "Mọi
người Pháp đều bình đẳng trước pháp luật" là một lời nói láo. Ông ấy sẽ
không tuân theo pháp luật, pháp luật sẽ tuân theo ông ấy. Đối với bậc triệu
phú thì không có đoạn đầu đài không có đao phủ". Thật không còn lời nói
nào điển hình hơn để khái quát bản chất của xã hội tư sản do đồng tiền ngự
trị!
Cái xã hội quý tộc tư sản đó còn được thể hiện ở một khía cạnh khác
trong hình tượng đám người thượng lưu sống nhàn hạ bên suối nước nóng,
nơi mà Raphaël tới để dưỡng bệnh. Cuộc xung đột giữa Raphaël và bọn
người đó nói lên một cách sắc nhọn cái luật thú rừng man rợ chi phối mọi
quan hệ giữa người với người, Balzac viết: "Cái xã hội hào hoa trục xuất ra
khỏi nó những kẻ đau khổ, như một người tráng kiện tống ra khỏi thân thể
mình một nguyên tố bệnh tật. Xã hội thượng lưu kinh hãi những đau thương
và bất hạnh, nó sợ chúng như bệnh lây, nó không bao giờ do dự giữa chúng
