bản thảo tập hồi ký cho tay thầu khoán văn chương của tôi. Chú tâm cả vào
mối tình, tôi không hiểu không có tiền mà làm thế nào tôi đã sống được, tôi
chỉ biết. ràng bốn trăm năm mươi quan mà tôi đã lĩnh được vừa chỉ để trả
nợ; vì vậy tôi phai đi đòi tiền công của tôi, và tôi gặp Rastignac, hắn thấy
tôi thay đổi hẳn, gầy đi. - Cậu ở nhà thương nào ra đấy? Hắn hỏi tôi - Cái
người đàn bà đó giết mình, - tôi đáp - mình không thể khinh hắn cũng như
quên hắn. - Tốt hơn hết là giết hắn đi, có lẽ cậu sẽ không nghĩ tới nữa,- hắn
vừa cười vừa la lên. - Mình đã từng nghĩ đến cái đó, - tôi đáp. - Nhưng nếu
đôi khi mình có thể làm cho tâm hồn mình thảnh thơi bằng ý nghĩ phạm
một tội ác, cưỡng hiếp hay ám sát, hoặc cả hai thứ một lúc, thì mình lại bất
lực khi cần thực hiện thật sự. Nữ bá tước là một con quái vật kỳ dị nó sẽ hỏi
xin tha, mà chẳng phải là ai muốn làm như Othello cũng được!
Chú thích
[1] Đây là vụ mất chiếc vòng quý làm cho nữ hoàng Mari Angtoanet, có
liên quan đến nhiều tay quý tộc và giáo sĩ tai mắt.
[2] Kant (1754 -1804): Triết gia duy tâm Đức. Schiller (1750 -1805):
Nhà thơ và viết kịch lớn nước Đức. Jean Paul (1763 - l825): Nhà văn Đức.
[3] Ballade: Một thể thơ.
[4] Nguyên văn: Cho một chú bé xứ Savoie một trăm xu...
[5] Système Anglais: Phương pháp Anh, hay phương pháp ăng-lê (theo
cách phiên âm nôm na trước đây).
[6] Cimaroza (1749 -1801), Zingarelli (1752 -1837): Hai nhà soạn nhạc,
tác giả những ca kịch thịnh hành thời Balzac.
[7] Nhà cầm đồ.
