MIẾNG DA LỪA - Trang 198

hội, ở nhà bạn bè, chứ không bao giờ ở sòng bạc mà tôi vẫn giữ mối ghê
tởm thiêng liêng khởi thủy. Dần dà tôi có được một số bạn thân. Họ gắn bó
với tôi qua những cuộc cãi lộn, hay qua những chuyện tâm sự dễ dãi trong
khi cùng nhau trụy lạc; mà có lẽ chúng ta cũng dễ ngoặc với nhau bằng thói
hư đó chăng? Tôi ném ra cầu may vài tác phẩm văn học và được khen ngợi.
Những tay cự phách trong làng buôn văn không coi tôi là địch thủ đáng sợ,
cho nên tâng bốc tôi, chắc hẳn ít vì tài năng cá nhân tôi hơn là vì họ muốn
dìm tài năng các bạn họ. Tôi trở thành một tay ăn chơi, nói theo cái danh từ
thú vị thịnh hành trong ngôn ngữ làng chơi của cậu. Tôi lấy làm tự phụ tự
giết mình nhanh chóng, đè bẹp những bạn vui nhộn nhất bằng cao hứng và
uy thế của tôi. Tôi lúc nào cũng tươi tắn, lịch sự. Tôi được tiếng là hóm
hỉnh. Không có gì để lộ ra ở tôi cái cuộc sống kinh khủng nó biến một con
người thành một chiếc phễu một bộ máy tiêu thức ăn, một con ngựa sang.
Chẳng mấy lúc hành lạc hiện ra trước mắt tôi và tất cả cái kinh khủng bề thế
của nó, và tôi hiểu rõ nó. Cố nhiên những kẻ khôn ngoan và căn cơ, dán
nhãn hiệu lên từng chai rượu để lại cho con cháu, chẳng thể quan niệm
được lý thuyết cũng như trạng thái bình thường của cuộc sống khoáng đạt
đó. Anh có thể nhồi được cái chất thơ của nó vào đầu óc những quan viên
tỉnh nhỏ mà thuốc phiện và chè, đem lại bao nhiêu lạc thú, đối với họ chỉ là
hai vị thuốc, hay không? Ngay ở Paris, ở cái thủ đô của tư tưởng này, ta đã
chẳng gặp những dân Sybarite[4] không trọn vẹn đó ư? Không đủ sức chịu
đựng cái vui thái quá, họ đã chẳng ra về mệt mỏi sau một cuộc truy hoan,
kiểu như những tay trưởng giả phúc hậu ấy nghe xong một ca kịch mới nào
của Rossini là kết án cả âm nhạc đó sao? Họ đã chẳng khước từ cuộc sống
đó như một người điều độ không muốn ăn pâtés Ruffec[5] nữa, chỉ vì
miếng đầu tiên đã làm cho họ khó tiêu, đó sao? Hành lạc hiển nhiên là một
nghệ thuật cũng như văn thơ, và đòi hỏi những tâm hồn cứng rắn. Muốn
nắm được những bí mật của nó, muốn thưởng thức những thú vị của nó,
một người dường như phải quan tâm nghiên cứu nó một cách nghiêm túc.
Cũng như mọi khoa học, nó mới trông thì gớm ghiếc, gai góc. Những trở
ngại lớn bao vây những thú vui lớn của con người, không phải những
hưởng thụ vụn vặt mà là những phương pháp dựng lên thành thói quen