MIẾNG DA LỪA - Trang 234

khinh thị mà không làm gì được là đã đến lúc suy tàn. Câu châm ngôn đó
được ghi vào lòng một người đàn bà sâu hơn là vào đầu óc bọn vua chúa.
Cho nên Foedora xem Raphaël như báo hiệu sự tan vỡ uy tín và đỏm dáng
của nàng. Một lời anh nói đêm trước ở Viện ca kịch đã trở thành nổi tiếng ở
khắp các phòng khách Paris. Lời phúng thích ghê gớm sắc nhọn đó đã khoét
ra một vết thương không chữa được ở nữ bá tước. Ở nước Pháp chúng ta
biết cách đốt để cứu một vết thương, nhưng chúng ta chưa có thuốc nào để
trị cái tai hại của một lời nói. Khi mà mọi người đàn bà đều lần lượt nhìn
hầu tước và nữ bá tước, thì Foedora những muốn thủ tiêu anh trong hầm tối
của một ngục Bastille nào đó[24], là vì mặc dầu nàng có tài che giấu tình
cảm, nhưng đối thủ của nàng đoán được nàng đang đau khổ. Rút cục nàng
cũng thốt ra lời tự an ủi cuối cùng. Những tiếng êm ái này: ta là người đẹp
nhất! Cái lời muôn thuở làm dịu mọi ưu phiền vì tính hiếu thắng của nàng
đó, trở thành một lời dối trá. Khi mở màn hồi thứ hai, một người đàn bà đến
ngồi gần Raphaël, trong một lô từ trước không có người. Toàn thể khán giả
dưới nhà xì xào khâm phục. Cái biển những mặt người đó gợn lên những
làn sóng tinh anh, và mọi con mắt đều nhìn người đàn bà lạ mặt. Cả trẻ lẫn
già đều làm ồn ào kéo dài đến nỗi khi màn kéo lên những nhạc công của
dàn nhạc thoạt tiên phải quay lại yêu cầu yên lặng; nhưng rồi họ cũng vỗ
tay hòa theo và càng làm tăng thêm ồn ào lộn xộn. Trong các lô, người ta
bàn tán xôn xao. Các bà đều giương ống nhòm, các ông già, trẻ lại lấy găng
da lau viễn kính. Cơn náo nức dần dần lắng xuống, tiếng hát vang lên trên
sân khấu, mọi người lại trở về trật tự. Khán giả lịch sự, hổ thẹn vì đã ngã
theo một phong trào bột phát, trở lại vẻ lạnh lùng quý phái của những cử chỉ
lễ phép. Những người giàu có không muốn để mọi sự ngạc nhiên vì một cái
gì hết, thoạt trông vào một tác phẩm tuyệt diệu họ phải nhận cho ra cái
nhược điểm khiến họ không có sự khâm phục nó là một tình cảm tầm
thường. Tuy nhiên một số người vẫn đứng ngay đờ không nghe âm nhạc, họ
mê say một cách ngây thơ, và chú mục vào cô gái ngồi bên cạnh Raphaël,
Valentin trông thấy ở một buồng tầng dưới, và bên cạnh Aquilina, bộ mặt
đê tiện và ứ máu của Taillefer, hắn nhăn nhó làm hiệu tán dương anh. Rồi
anh thấy Emile đứng ở bên dàn nhạc, dường như muốn bảo anh: - Này hãy