Nghe câu trả lời, Brisset lặng lẽ nhìn một người tầm thước trung bình,
mà mặt đỏ gay, mắt nảy lửa trông giống như một thần Satyres[3] cổ đại nào
đó, và, lưng tựa bên khung cửa, ông ta lặng thinh chăm chú ngắm nhìn
Raphaël. Là người cuồng nhiệt và tín ngưỡng, bác sĩ Caméristus, thủ lĩnh
phái sinh tồn luận[4], tay Ballanche[5] của y học, người bảo vệ hào hứng
những thuyết trừu tượng của Van Helmont[6] xem cuộc sống con người nhà
một nguyên lý cao, bí ẩn, một hiện tượng không giải thích được, nó bất
chấp những lưỡi dao mổ xẻ, đánh lừa phẫu thuật, thoát ra ngoài những
thuốc men của khoa dược học, những x của đại số, những chứng minh của
giải phẫu học và nhạo báng cố gắng của chúng ta; nó là một loại ngọn lửa
không sờ mó được, không trông thấy, tuân theo quy luật thần thánh nào đó,
và thường nó ở lại một thể xác đã bị ta quyết đoán là bị loại, cũng như nó
rút khỏi những cơ cấu tráng kiện nhất.
Một nụ cười cay chua thoáng trên môi người thứ ba bác sĩ Maugredie,
nhân vật xuất sắc, nhưng hoài nghi và nhạo báng chỉ tin ở lưỡi dao mổ,
nhượng bộ trước Brisset về cái chết của một người khỏe mạnh hẳn hoi, và
thừa nhận với Caméristus rằng một người còn có thể sống sau khi đã chết.
Ông ta xem thấy tất cả mọi học thuyết đều có cái hay, không theo một
thuyết nào cả, cho rằng thuyết y học hay nhất là không có học thuyết mà chỉ
căn cứ vào sự kiện. Là Panurge về trường phái, ông vua của quan sát, nhà
thám hiểm lớn đó, tay nhạo báng lớn đó, con người của những mưu toan
tuyệt vọng, ngắm nghía miếng Da lừa.
- Tôi muốn được chứng kiến tình trạng ăn khớp giữa những ước muốn
của ông và sự co lại của miếng da này, - ông ta nói với hầu tước.
- Chẳng cần, - Brisset kêu lên.
- Chẳng cần, - Caméristus nhắc lại.
- A ha? Các ngài nhất trí, - Maugredie đáp.
