Để hiểu ra điều này cần biết, trong thời cổ những sức mạnh của
thế giới tập hợp lại ở những điểm thắp sáng. Những điểm thắp sáng này
giống như các trung tâm sức mạnh thể hiện cường độ khác nhau của
các khả năng tác động ít ỏi của đời sống con người. Các trung tâm sức
mạnh nằm ở cả hai thế giới: trong thế giới hữu hình như các hành tinh,
mặt trời, mặt trăng, các thiên thể, trong thế giới vô hình như ma quỷ,
thần linh.
Sự sống của con người phụ thuộc vào những tác động của các
trọng tâm sức mạnh hữu hình và vô hình này. Có thể nhận biết về các
trung tâm này. Nhưng kinh nghiệm nhận biết không mang tính chất
khái niệm, hay duy lí mà mang tính trực giác, huyền bí và trực tiếp.
Kinh nghiệm trực tiếp là thấu giác của các ý tưởng và hình ảnh cổ.
Thấu giác trực tiếp này người Hi Lạp diễn tả bằng từ teoria (nguyên lí).
Bởi vì gốc của từ teoria không phải là lí thuyết duy lí mà có nghĩa là
thấu giác trực tiếp của ý tưởng và Thượng Đế.
Kiến thức của con người cổ cũng là nguyên lí của thế giới vũ trụ;
còn tâm lí học hiện đại không là gì khác ngoài một hệ thống duy lí cấu
thành từ những đặc tính trừu tượng và không liên quan đến con người.
Con người hiện đại tư duy trong các mâu thuẫn. Còn con người cổ
luôn: phân biệt. Phân biệt từ các quan hệ lẫn nhau, và cá biệt hóa trực
tiếp các trung tâm sức mạnh nó nhận thức và đã trải qua. Nhưng sự
phân biệt không tùy tiện như sau này người ta vẫn tưởng thế. Mà theo
những sức mạnh siêu việt của thế gian, Các Thế lực, những thực thể
thần thánh. Nền tảng của sự cá biệt hóa này dựa trên các thực thể siêu
hình học-huyền bí-vũ trụ, nhưng các thực thể này cùng lúc cũng là các
thực thể cá biệt. Những thực thể này là các hiện thực tồn tại ở mức độ
cao hơn, các sức mạnh, các lực lượng, các Thế lực, các thần linh.
Tự bản thân con người không thể hiểu. Chỉ ý thức hiện đại biến
thành sự độc lập phi luật mới có thể nghĩ như vậy. Nhưng định mệnh đã
chứng minh: cái con người biết không phải là hiện thực, chỉ là hình ảnh
gương của riêng nó. Đấy là ý nghĩa cuối cùng của cơ cấu gương.
