5.
Bến đỗ thứ năm: Bóng tối bên ngoài.
Saint-Martin nói: “Đúng ra thế giới bên kia không bao giờ tách
rời”. Mối quan hệ với Người Trời ở mỗi người chưa bao giờ đứt đoạn
hoàn toàn. Tất cả các bến đỗ của con người đều nằm trên con đường
của Con người Vĩnh cửu, các nhiệm vụ không thể nói bằng lời, hay
trong hình ảnh. Số phận của tất cả mọi người đều trải qua sự lặp lại và
đều đồng nhất: không ngoại lệ, tất cả mọi người đều trải qua trạng thái
cổ, đều sống qua sự lao xuống thoái hóa và đều thức tỉnh, đều cần phải
nhắc lại con đường của Con người Vĩnh cửu.
Nhưng giờ đây con đường chia đôi. Trong trường học của
Pythagoras truyền thuyết Heracles được biểu tượng bằng chữ Y. Phần
dưới của chữ Y là con đường chung, dành cho tất cả mọi người, đều
giống nhau. Nhưng điểm giữa nơi chữ Y chia làm hai ngả, Heracles là
con đường đã lựa chọn, cần lựa chọn giữa sự vật vờ lang thang và sự
thức tỉnh, giữa con đường “hẹp” và con đường “rộng”. Con đường
“hẹp” tự gỡ từ nó những lớp chăn phủ maja, thanh toán với các giác
quan, với manas, với cái TÔI, với buddhi, và quay về với Atman. Con
đường “rộng” đi về phía khác: chìm vào các giác quan, vào cái TÔI,
vào các đam mê, các hình ảnh giấc mộng, các ảo ảnh.
Đấy là sự chìm đắm vào bóng tối bên ngoài: sự lầm lẫn sau cùng,
sự đờ đẫn sau cùng, dưới bản án không thể chuộc lại của bản thân con
người. Bởi vậy sách thiêng đã nói, kẻ nào bị dẫn dắt đến sự tăm tối bên
ngoài, sẽ hối cải tại đáy địa ngục: không bao giờ quay lại nơi sinh ra
của linh hồn, quay lại ánh sáng.
Ở đây cần lưu ý đến một sự nhầm lẫn cơ bản của con người hiện
đại. Sự nhầm lẫn này là mặt bên trong của viparjaja; Viparjaja có nghĩa
là sự lộn ngược ý nghĩa gốc của quan điểm. Con người lịch sử đã lộn
ngược ý nghĩa gốc rễ của quan điểm khi họ cho rằng thị giác tất nhiên
