Cuốn Tử thư Tây tạng viết, khoảnh khắc của cái chết mở ra khả
năng cho tất cả mọi người bước vào thiên đường cao nhất, với thời gian
không nhiều hơn thời gian một kẻ ăn trưa. Một ánh sáng chói lòa tiếp
nhận linh hồn di chuyển khiến linh hồn choáng váng và rên rỉ. Nhưng
thật thảm hại cho nó nếu nó run rẩy và bắt đầu sợ hãi! Thật thảm hại
cho nó nếu nó không nhận ra, ánh sáng này không là gì khác, ngoài là
hình ảnh cổ thần thánh tỉnh táo của con người: sự Thức Tỉnh vĩnh cửu.
Nếu linh hồn chưa đủ tỉnh táo, nếu bắt đầu run sợ, co rúm lại, quay
đi, hoặc rơi vào mê muội, linh hồn sẽ nhầm lẫn, nó không thể bước vào
ánh sáng vĩnh cửu, vào sự Thức Tỉnh thần thánh. Bởi vì; “Sự tỉnh táo
là cái tốt nhất trong mọi cái hiện hữu”. Linh hồn đờ đẫn, vô thức và
hèn nhát rơi xuống, một lần nữa rơi vào vòng quay vô tận của những
hình ảnh mộng. Sự tỉnh táo của con gà trống không đủ mạnh trong nó.
Nó không thể thức tỉnh.
Ở Ai Cập, trên con đường âm thế, linh hồn sẽ gặp gỡ các quái vật
khủng khiếp và các vị thần mê li đổi chỗ cho nhau. Kẻ nào không tỉnh
sẽ sợ hãi trốn tránh trước quái vật và vui mừng với các vị thần. Linh
hồn mê muội và vô thức không biết rằng ở âm thế ban đầu nó đi giữa
những bóng ma mang hình ảnh của thế giới cảm xúc, ở đó nó vật vờ
trong một thời gian vô hạn giữa những hình ảnh của trí tưởng tượng
riêng của nó và những hình ảnh của giấc mộng, trong tiền sảnh đích
thực của âm thế, giữa những cái bóng, ở Hádes, như người Hi Lạp nói,
hay ở Seol như người Do Thái nói.
Linh hồn đau đớn vì bị cá sấu cấu xé và bản án âm thế treo trên
đầu nó, đợi ném nó vào lửa. Nhưng kẻ nào tỉnh, sẽ quỳ xuống trước
những hình ảnh đó và cầu nguyện: “Hỡi cá sấu vĩ đại, ta chính là
ngươi! Ngươi, Horus rạng ngời vĩ đại, ta là Horus!”. Và kẻ nào nhận ra
nó đang đi giữa các hình ảnh, kẻ đó sẽ đến Orizis, sẽ bước vào đất nước
của ánh sáng. “Sự tỉnh táo là cái tốt nhất trong mọi cái hiện hữu”.
Từ csisti có nghĩa là “khả năng thấy”. Từ “thấy” này cần hiểu theo
nghĩa bóng, giống như từ vidja trong nghĩa bóng là sự tỉnh táo, và sự
tỉnh táo này trong nghĩa bóng là một khả năng, là sự nhạy cảm siêu