một trật tự sống nhất định; nó tấn công sự nhiễu loạn; loại bỏ những tư
tưởng khăng khăng ra khỏi con người; và chỉ làm theo quy luật riêng
của nó; cái gì muốn xâm phạm quy luật này, nó gạt bỏ.
Nếu con người trong trật tự đời sống của họ muốn bỏ qua hoặc coi
thường tiềm thức, tiềm thức sẽ chỉ ra những khủng hoảng khủng khiếp.
Nó đủ khả năng xé rách toang con người. Hành vi và lời phán xử của
nó đối với ý thức trong mọi trường hợp đều căng thẳng. Tại sao? Bởi
trật tự sống mà tiềm thức đòi hỏi khác biệt với trật tự đời sống của ý
thức. Hành vi của tiềm thức siêu hình tuyệt đối: nó đồng thuận với mọi
dấu hiệu cơ bản nhất của sự tỉnh táo.
Tiềm thức giữ gìn đặc tính tôn giáo của sự tỉnh táo cổ trong con
người lịch sử. Tại sao cần đặt tên đặc tính này là đặc trưng mang tính
chất tôn giáo? Cũng như vậy tại sao cần biết: sự tỉnh táo mang tính tôn
giáo? Bởi vì trong nó có sự so sánh với Thượng Đế. Thậm chí nhiều
hơn thế: nó mang tính chất Thượng Đế. Thậm chí nhiều hơn thế nữa:
nó là Thượng Đế.
Toàn bộ khả năng của linh hồn là bản năng thể hiện mở và tự do
của mọi khả năng, chính là sự sống, được nâng lên mức độ siêu nhiên.
Sự tỉnh táo này là một sức sống trong đó toàn bộ vũ trụ chứa đựng
trong từng khoảnh khắc, trong tổng thể và là hiện thực đang là. Là thứ
vượt thời gian, siêu nhiên, vượt không gian, vượt qua đời sống. Là siêu
hình học. Mang tính tôn giáo. Mang tính Thượng Đế. Bởi vậy nó tỉnh,
và rõ ràng, và mở. Bởi vậy nó biết tất cả, thấy tất cả và không nhầm
lẫn, không dựa trên những sự phù phép, ảo tưởng và sự lừa dối.
Sự tỉnh táo này trong con người đã bị chìm đắm, bị khóa kín và bị
chìm xuống. Con người lịch sử sống một cách đảo ngược: quay xuống
dưới cùng sự tỉnh táo của mình, con người lịch sử quay sự tỉnh táo
xuống dưới và vào trong. Và bởi vậy sự tỉnh táo biến thành tiềm thức.
Trong con người lịch sử, sự tỉnh táo rơi vào bầu khí quyển của sự mông
muội.
