65.
Genezis đều có ở tất cả mọi truyền thống. Vũ trụ học, thần số học và
thực hành trật tự sống, nghi thức, truyền thuyết và nhân học cũng đều
không nói lên bản chất của truyền thống, bởi chúng có thể là tri thức
được thể hiện ở mức độ sự sống cao hơn, chỉ của đẳng cấp tinh thần
(sruti), và cùng lắm chúng là điều được nhớ lại trong đời sống người, là
điều “người ta nói” (smriti).
Các truyền thống lớn và tổng hợp như Trung Quốc, Iran, Do Thái,
Ai Cập, Hi Lạp, Orfika là những hệ thống sự sống hoàn chỉnh nói về sự
xuất hiện của thế gian, về nguồn gốc con người, về thiên nhiên, về mục
đích, ý nghĩa đời sống, nói về các nguyên lí của trật tự mà thế gian
được gây dựng lên từ đó, bằng hiện thực vật lí, bằng xã hội và bằng
thực thể người.
Kitô giáo như lời tuyên ngôn trong Phúc Âm không phải là một sự
tạo dựng như vậy. Không cần thiết, bởi cái mà truyền thống khác đã
nói, từ hiệu lực của nó Phúc Âm không hề đánh mất đi chút gì, thậm
chí còn gìn giữ (từ luật lệ, một i-ôt duy nhất cũng không mất đi). Kitô
giáo là tri thức nói về sự phá vỡ sự sống và sự làm mới, phục sinh lại sự
sống. Dạy dỗ của Chúa Jezus đặc biệt soi sáng ở điểm giữa bị mờ mịt
hóa của sự sống.
Ở Alexandria người ta cho rằng cần gấp rút gây dựng sự dạy dỗ
này bằng thần học nói về sự xuất hiện của thế gian, bằng môn vũ trụ
học và bằng cả một đội quân các môn học liên quan đến hình ảnh thế
gian hoàn hảo.
Và sự gây dựng này đã xảy ra. Nhưng một bộ phận của các môn
học này là thứ lí thuyết thần bí mê tín, rối loạn một cách phí phạm, một
phần khác - rất dễ dàng nhận ra - là các bình luận ấu trĩ, tùy tiện. Còn
một phần khác nữa là sự ngu xuẩn đầy hạn chế.
66.
