Đây là thứ chất liệu lỏng và dễ bay hơi, cái người ta gọi là thời
gian, một thứ không thể chặn đứng, còn lại và bình yên trở lại, bởi
trong chất liệu này cái toàn bộ tan ra và rách tã, tụ hợp lại, nhưng chỉ
trong giây lát, núp vào hình dạng để một lần nữa lại tan rã.
Hai tư tưởng, như kiến trúc và âm nhạc. Cái ở thế giới của không
gian vững chắc để có thể sờ mó là ảo ảnh dày đặc, như người Ấn Độ
thường nói: là trọng lượng trong thời gian, không thể nắm bắt.
Con người trong Kitô giáo không sống trong không gian vũ trụ bị
khóa, mà sống trong lịch sử, bị uốn cong, không chỉ mở ra mà còn bị
tước đi và đánh mất. Thời gian không phải là ý nghĩa cổ cũng chẳng
phải tuyệt đối, con người biến nó thành cái này hoặc cái kia một cách
không hoàn toàn. Luôn luôn còn lại một bản sao không phải là giây
phút, là ngày hoặc năm, mà là một cái gì đó tăm tối không thể đo
lường, trốn tránh sự kiểm soát.
Vũ trụ vững chắc vận hành theo dòng quay bởi vậy người ta bảo
con người aion không trong hệ thống vũ trụ mà trong thời gian của lịch
sử, sống trong sự bất khả kháng của các tiền lệ và các hậu quả, một thứ
một quyền lực không hãm phanh nổi.
Lịch sử bước ra từ nỗi khát sống của sự chờ đợi cái kết thúc (khải
huyền), từ sự hoảng loạn vì tai họa, từ nỗi lo âu và chịu đựng, từ sự tê
liệt của một đời sống bắt nguồn từ những hậu quả của đời sống phạm
tội. Đây là thực tại không còn nghi ngờ gì nữa của lịch sử, nhưng
không phải toàn bộ.
Con người thành tôi tớ, mọi sự bảo vệ của con người bị phá vỡ.
Nó đã bị bỏ rơi (như thể thời gian trong sự sống là hiện thực thường
xuyên của cái phi sự sống). Trong thời kì lịch sử duy nhất có một niềm
hạnh phúc, không bước ra khỏi mọi thời gian mà là sự thực hiện toàn
vẹn của mọi thời gian.
75.
