Bằng điều này họ đã cắt đứt chức năng chiếu sáng của nhận thức,
làm què quặt đời sống người, khóa tính chất phê phán của trí tuệ lại.
Đây là lí do, vì sự phi lí này nên bên trong Kitô giáo luôn có sự bấp
bênh và không yên ổn thống trị (các cuộc nổi loạn, các giáo phái, tà
giáo).
79.
Phái Giáo sĩ đã thành công trong việc ngăn trở hoạt động tinh thần của
nhận thức tự do trong, ngoài Nhà Thờ hơn một nghìn năm với các cấm
đoán giáo điều, nhưng chủ nghĩa duy lí thời hiện đại, xuất hiện trong
dạng hình què quặt và méo mó của nhận thức đã lật tẩy địa vị thống trị
giấu giếm của giới Giáo sĩ.
Từ quan điểm này cần coi chủ nghĩa duy lí là sự trả thù của nhận
thức không bị đồng hóa của Kitô giáo.
80.
Schmitt Jenõ Henrik là người đã nhận ra chủ nghĩa đối kháng giữa phái
Ngộ đạo và phái Giáo sĩ và ông nghiên cứu những quá trình cơ bản của
sự chống đối này. Nhưng trong quá trình tư duy ông đã phạm một sai
lầm là đồng nhất Giáo sĩ với Nhà Thờ.
Ông thấy rõ sự căng thẳng của nhận thức (tinh thần) và bản năng
quyền lực, nhưng bên trong Kitô giáo ông không nhận ra sự căng thẳng
giữa Nhà Thờ và Giáo sĩ (Kitô giáo mang tính chất Phúc Âm và Kitô
giáo thời kì lịch sử).
Không thể và không được phép đánh đồng Kitô giáo với giới Giáo
sĩ. Nếu Schmitt đúng, và nếu sự soi sáng của nhận thức không do giới
Giáo sĩ mà do Nhà Thờ bài trừ tẩy chay, lúc đó toàn bộ Kitô giáo đã bị
chôn vùi.
81.
