Brahman cũng xây dựng tác phẩm của đẳng cấp, nhưng bằng phi-
hành động. Đẳng cấp tinh thần không bao giờ làm một actus, một hành
động vật lí, mà xây dựng, xây dựng tác phẩm cuộc đời bằng các tư
tưởng và từ các tư tưởng (ergon, opus).
Ở Ấn Độ các bậc thầy tinh thần cũng vứt nốt cái phi-hoạt động
này. Không xây dựng gì hết. Phi-hành động. Không cần tác phẩm cuộc
đời. Chỉ vứt bỏ. Không hành động.
“Những ảo ảnh quấy rầy bản chất của một kẻ nào đấy, sẽ nhập
vào thân xác nó để vật vờ làm điều nọ điều kia” (Kaivalja-upanisad).
Mahabharata nói; hoạt động (tác phẩm, nghiệp) là cái trói buộc
con người, sự nhận thức (tri thức, dnyana) là cái tháo gỡ con người.
Chỉ kẻ nào bản chất “như nhận thức trong sáng pha lê” mới được giải
thoát.
Tạo hóa (visvakarman) tạo dựng thế gian trong sự rối loạn nhiễu
nhương. Kẻ nào nhận thức thức tỉnh, sẽ không thấy có lí do gì để tạo
dựng bất cứ loại tác phẩm nào nữa. Loại bỏ, tháo gỡ, xé toang, làm tan
ra. Hành động tốt cũng sai lầm, như cái xấu.
Những hành động đức hanh, Eckhart nói, không làm tinh thần giàu
thêm. Nếu con người xây dựng tác phẩm, hãy để nó bằng một hạt thóc.
Tác phẩm sẽ làm họ phải quay lại đây, và cần phải quay lại đến tận khi
mọi dấu vết của tác phẩm đã được xóa sạch.
Visvakarman (Tạo hóa) không làm gì khác ngoài việc tạo dựng lên
thế gian trong sự mơ màng, khiến nó bị buộc vào và giữ chặt lấy, rồi
theo tỉ lệ và mức độ của sự thanh tẩy, nhận thức sẽ tháo bỏ và xóa tan
thế gian.
Trong mọi hành động (tạo dựng, làm) đều có bản năng hoạt động
khiến tác phẩm được ai đó tạo dựng. Truyền thống Ấn Độ gọi tác phẩm
này là karma (nghiệp). Karma là ngôi nhà, nhà nước, thi ca, hệ thống tư
tưởng, quần áo đã may, lưỡi gươm đã rèn.
Nghiệp là cái mà con người bằng tư tưởng và hành động tự xây
dựng lên trong bản thân, là thứ sẽ mang theo mình khi chết, là thứ
