Chủ nghĩa duy lí là một hệ thống lí thuyết nhân danh trí óc nhận
thức, nhưng trong thực tế không phải nhận thức, mà là xây dựng một
nền móng (fundmentum) dành cho sự thực hành quyền lực thế giới sau
cùng. Chủ nghĩa duy lí định nghĩa quyền lực chính xác, đúng như
những gì giới giáo sĩ và phái Pharisees đã làm, là lí thuyết che đậy sự
dối trá-bạo lực-và sự bóc lột (theo Szabó Lajos), bởi vì như vậy còn có
thể đề cao sự thật.
Bởi vậy chủ nghĩa duy lí không chỉ là sự phá hủy sự sống mà cùng
lúc còn lừa dối sự sống. Quyền lực trong kế hoạch của nó không thay
đổi, chủ nghĩa duy lí tiếp thu từ giới giáo sĩ nhưng đổi mới cơ cấu tổ
chức đã lạc hậu của nó. Cơ cấu cơ giới hóa chân phúc lạc hậu thời
trung cổ biến thành guồng máy được xây dựng một cách có ý thức, và
đặc biệt chủ nhân của nó chú ý đến việc guồng máy này hãy trở nên
khép kín và không thể chối bỏ.
Bằng điều này chủ nghĩa duy lí không hề soi tỏ sự phá hủy sự
sống mà còn tăng nó lên gấp bội. Có một điều không nghi ngờ gì nữa là
sự tồn tại của con người không hề sáng sủa hơn, chân thật hơn, nhân
đạo hơn, trật tự hơn, mà trái lại đen tối hơn, căng thẳng hơn, vô nhân
tính hơn, giả dối hơn, nói cách khác chủ nghĩa duy lí là một sự sống hư
hoại có tổ chức, giống như chủ nghĩa Pharisees và giới giáo sĩ từng tồn
tại, chỉ kĩ thuật sống của nó cao hơn một mức độ.
Khoa học được coi là đỉnh cao nhất của chủ nghĩa duy lí. Chủ
nghĩa duy lí trong khoa học tạo dựng ra một hệ thống không thể tránh
khỏi, không thể bào chữa với dụng ý duy trì một chương trình phá hủy
sự sống. Khoa học là bộ máy của chủ nghĩa duy lí kiểu Descartes, là
thứ thông dịch mọi quá trình của sự sống ra ngôn ngữ của guồng máy.
108.
Cách tư duy của Descartes và từ toàn bộ góc độ của khoa học hiện đại
có thể quay ngược lại từ một điểm duy nhất. Khoa học coi thế giới
đang hiện hữu là hiện thực nguyên sơ. Điều này không thể tránh khỏi,
