với Thượng Đế.
Anubhava có nghĩa là: đồng cảm với sự tồn tại trực tiếp. Nếu con
người đạt tới mức độ này, Sankara nói, thực ra không có gì xảy ra.
Con người không biết thêm bất cứ cái gì, không học thêm bất cứ
cái gì, không phát hiện, chẳng nhìn thấy gì mới hơn, không kinh
nghiệm, không có chỗ cho sự ngạc nhiên hoặc rúng động.
Átman átmanam abhiszamvivesa - đi sâu vào bản thân và nhận ra
sự bất phân biệt của bản thân. Những cản trở ngăn nhận thức chấm dứt.
Con người là một bộ phận của tri thức, một thứ tri thức nó luôn là một
phần trong đó, nhưng như một kẻ mộng du vật vờ, trong sự sống suy
thoái nó không hề biết đến tri thức này.
Nhưng trạng thái mộng du sẽ tan dần, còn lại trạng thái tỉnh táo
bất tử - ksaram tu avidja hi, amritam tu vidja (Svetasvatara - upanisad
5,1).
97.
Átman không phải thuật ngữ triết học, bởi vì ở Ấn Độ tuyệt đối không
có triết học. Từ này không bứt ra từ ngôn ngữ, như một thuật ngữ.
Átman là một từ hoàn toàn hòa vào ngôn ngữ, và trong vô vàn mối liên
quan cũng như trong nguồn gốc của nó đều mang nghĩa là sự tương
đồng duy nhất. Một từ mà ở ngoài chợ người ta cũng có thể dùng.
Nhưng không phải từ ngữ của con trẻ mang nhiều nghĩa lẫn lộn nhau.
Ngôn ngữ cổ có đặc điểm siêu hình học, cùng lúc mang bản chất
cụ thể đầy xúc cảm, có thể nhận ra từ tác động phổ quát và từ sự chính
xác của nó. Trong các từ ngữ cổ, siêu hình học và bài ca của chim hòa
quyện vào nhau. Trong các từ ngữ này ngôn từ và sự vật hòa vào lẫn
nhau (từ dabar - tiếng Do Thái vừa có nghĩa là từ vừa là sự vật).
98.
