4.
Nhìn từ góc độ tôn giáo, thật khủng khiếp nếu ai dám đồng nhất mình
với Thượng Đế, bởi vì theo tôn giáo, như vậy con người cho mình là
Một với sinh linh cao nhất. Nhưng truyền thống không phải là tôn giáo.
Truyền thống kiếm tìm đặc tính hiện thực của linh hồn, và ghi nhận
rằng: hiện thực về Thượng Đế và hiện thực về linh hồn đồng nhất. Đây
là sự đồng nhất duy nhất trên thế gian.
Truyền thống Ấn Độ biểu hiện bằng từ tat. Tat nghĩa là: đó. Nghĩa
là, aham Brahman aszmi, nghĩa là ta là Brahman. Tat tvam aszi, như
Cshandogja upanisad viết, vai tat, như Kathaka-upanisad: “đây là mi”
và “đây không là gì khác ngoài đó”.
Những đồng nhất khác đều là đối tượng của phép lặp thừa
(tautológia) trống rỗng. Sự đồng nhất duy nhất có nội dung và chủ đề
của nó, lời tuyên bố và tri thức là “tat” hay là sự giống nhau, là sự
đồng nhất của linh hồn với bản chất Thượng Đế.
5.
Sự đồng nhất duy nhất là chủ đề cơ bản của truyền thống. Và tất cả
những gì dạy ngoài truyền thống đều là hệ quả của chủ đề này. Con
người theo tôn giáo tự cho mình là sản phẩm của tạo hóa, cao nhất là
con của Thượng Đế, nếu không là kẻ hầu của Thượng Đế, trong mọi
trường hợp là kẻ được lựa chọn từ Thượng Đế, là kẻ cần đến sự bảo vệ
và cần nơi ẩn trú, cần người bảo hộ và cai trị mình, để cảm thấy yên ổn
dưới bóng của quyền lực.
Con người là hạt bụi. Mọi cái nó có là phần thưởng cho sự chịu
đựng, sự trừng phạt.
Con người cho rằng cần phải sợ một “Đấng” nào đấy, cần phải
phục vụ Ngài để bù lại sự phản bội với Ngài, bởi vậy Thượng Đế của
tôn giáo là một Thượng Đế bên ngoài.
