được yên thân, nhưng trong một dịp khác thì tôi bị phiền toái bởi người
Trung Quốc.
Tôi đã nói qua ở đâu đó trong các chương trước rằng ở xứ Đàng Ngoài chỉ
có Vua và Chúa là được truyền lại tước hiệu cho con cháu đến đời thứ ba.
Những quan lại khác họ phải mưu cầu quyền tước qua chinh chiến, qua học
hành, hoặc đơn giản là bằng tiền và chỉ có giá trị trong đời họ mà thôi. Qua
chiến tranh: ít người thành đạt. Qua học hành: một số ngoi được lên. Bằng
tiền bạc: quả là một thứ nam châm hấp dẫn được rất nhiều người ưa thích!
Phủ Chúa đóng tại Kẻ Chợ, gần như tại trung tâm thành phố. Phủ rất rộng
rãi, được vây kín bằng tường rào, trong và ngoài đều có nhiều nhà nhỏ, thấp
để quân lính sử dụng. Nhà ở trong phủ phần lớn dựng hai tầng, nhiều
khoảng lộ thiên để đón không khí. Cửa rộng và bề thế, toàn bằng gỗ lim -
phần lớn trong phủ Chúa là thế. Tư thất của Chúa và của các phi tần đều
sang trọng và đắt tiền, chạm trổ và sơn son thếp vàng. Phía trước phủ đường
là tàu ngựa và voi quý. Phía sau phủ đường có đủ thứ tiêu khiển, từ vườn
hoa, lùm cây, lối đi dạo, hồ cá... Tóm lại, ở đây có đủ mọi thứ thưởng ngoạn
mà vương quốc này có thể đáp ứng để Chúa tiêu khiển bởi Chúa chẳng mấy
khi đi ra bên ngoài.
