MỐI TÌNH CỦA CHÀNG NHẠC SĨ - Trang 140

còn chịu được. Một cách lặng lẽ, với cái mỉm cười, anh ta đã nói với tôi về
Munich, kể cho tôi nghe những ngẫu biến vặt vãnh về hí viện, và thực hành
cái nghệ thuật cũ kỹ diễn tả người và hoàn cảnh của anh ta trong một ít chữ
vắn tắt.
Sau khi anh ta phác hoạ nhà nhạc trưởng của anh, ông bố vợ tương lai của
anh và những chuyện giễu cợt khác một cách rõ ràng nhưng không hề ác ý,
tôi đã uống để mừng sức khoẻ của anh ta và nói:
- Còn về phần tôi thì sao? Anh có thể diễn tả cái mẫu người của tôi
được chứ?
- Ồ vâng – anh ta nói một cách điềm tĩnh với cái gật đầu và đưa mắt
nhìn tôi với cặp mắt đen huyền của anh ta – Trong mỗi phương diện thì anh
là một típ người nghệ sĩ. Một nghệ sĩ thì không phải, như người thường
nghĩ rằng, là một hạnh người vui vẻ bỏ rơi các tác phẩm nghệ thuật của họ
đó đây ở ngoài sự sung mãn tuyệt đối của họ. Không may hắn thường là
một linh hồn khốn khổ, kẻ đã bị nghẹt thở với những phong phú thặng dư
và do đấy đã phải phân phát một số những phong phú thặng dư ấy đi. Đó là
một nguỵ biện cho rằng có những nghệ sĩ hạnh phúc, đó đúng là cách nói
của những tay nho hương nguyện. Cái tâm hồn thư thái của Mozart mà tinh
thần ông đã được nâng đỡ với rượu sâm banh và hậu quả là thở hào hển, và
vì cớ gì Beethoven đã không tự tử trong thời gian thanh xuân của ông ta
thay vì đã soạn ra tất cả âm nhạc tuyệt vời thần diệu thế kia, thì không một
ai biết cả. Một nghệ sĩ thực thụ phải là một kẻ bất hạnh. Hễ khi nào hắn đói
lòng và đem mở cái bị của hắn ra, thì chỉ có những hạt trân châu trong đó
mà thôi.
- Nhưng nếu hắn ao ước một ít lạc thú và sự đầm ấm giao cảm trong
đời sống, thì hàng tá đại nhạc kịch và tam bộ khúc và những điều giống
như thế chẳng giúp gì mấy cho hắn.
- Tôi thiết tưởng không phải thế. Một giờ như thế này với một ly rượu
chát và một người bạn, nếu hắn có một vài người bạn, và một cuộc tán gẫu
thú vị về cái đời sống đáng kể này thì về cái điều tuyệt nhất đó hắn có thể
kỳ vọng chứ. Đấy là điều nó có như thế nào, và chúng ta sẽ vui mừng ít ra
có điều đó chứ. Chỉ nghĩ rằng nó túm lấy một con quỷ khốn khổ lâu như