và sáng nay, ở bên giếng nàng càng tỏ ra tư lự hơn; khi tôi đến bên nàng,
nàng đang lơ đãng nghe chuyện Grusnixki, anh ta hình như đang ca ngợi
cảnh thiên nhiên, nhưng vừa mới trông thấy tôi nàng đã cười phá lên (rất
không đúng lúc), mà vẫn vờ như chưa nhìn thấy tôi. Tôi lảng ra xa và quan
sát nàng: mặc cho anh chàng cứ nói, nàng quay mặt đi nơi khác và hai lần
ngáp dài.
Thôi đích thị rồi, Grusnixki đã làm cho nàng chán ngấy.
Tôi sẽ không nói chuyện với nàng, thêm hai ngày nữa.
3 Tháng 6,
Tôi thường tự hỏi tại sao tôi lại cứ cố giành cho bằng được tình yêu của
một cô gái trẻ mà tôi không có ý định quyến rũ và không bao giờ cưới làm
vợ? Cái lối làm duyên làm dáng kiểu đàn bà ấy phỏng có ích lợi gì? Vêra
yêu tôi mạnh mẽ hơn là tiểu thư Mêri sẽ yêu tôi mai này; giá như tôi thấy
nàng là một tuyệt thế giai nhân không thể chinh phục nổi, thì có thể tôi bị
hấp dẫn bởi cái khó khăn của việc định làm ấy... Đằng này lại không thế!
Do đó đây không phải là cái nhu cầu rạo rực của tình yêu thường giày vò
chúng ta vào những năm đầu của tuổi thanh xuân, sẽ ném chúng ta vào tay
hết người đàn bà này sang người khác, cho đến ngày chúng ta gặp phải một
người không thể nào chịu nổi chúng ta nữa: đến lúc ấy chúng ta mới trở nên
chung thủy - một sự say mê thật sự, không cùng, mà người ta có thể dùng
toán học để biểu diễn bằng một đường thẳng xuất phát từ một điểm và mất
hút vào không gian; bí quyết của cái vô cùng ấy chỉ là không thể nào đạt
được mục tiêu, tức là cái tận cùng.
Cớ sao tôi lại cứ hao công tốn sức thế? Vì ghen tị với Grussnixki chăng?
Con người tội nghiệp, thật ra thì anh ta chẳng đáng ghen! Hay đó là hậu
quả của các thứ tình cảm xấu xa, nhưng không khắc phục nổi, nó buộc
chúng ta đi hủy hoại những ảo tưởng êm ái của người thân chỉ cốt đổi lấy
một cái thú cỏn con là được nói với người đó khi người đó thất vọng hỏi ta
rằng nên tin vào cái gì: "Bạn tôi ơi! Tôi đã trải qua chính các bước ấy rồi,
thế mà bạn thấy đấy, tôi vẫn ăn ngon ngủ kỹ và hy vọng có thể chết không
một tiếng kêu, không một giọt nước mắt!".
