Chúng tôi lên ngựa, Verne hai tay nắm chặt lấy dây cương, và chúng tôi
lên đường. Trong nháy mắt chúng tôi đã phi nước đại trước pháo đài, vượt
qua khu ngoại ô và đi vào hẻm núi có con đường ngoằn ngoèo bị cỏ cao
phủ kín tới phân nửa và chốc chốc lại bị một con suối ầm ĩ cắt ngang, muốn
qua suối phải lội, rất buồn cho bác sĩ là mỗi lần lội trong nước con ngựa
của ông cứ đứng dừng lại.
Tôi không nhớ là có một buổi sáng nào trời xanh và tươi mát hơn hôm
ấy! Mặt trời vừa ló ra khỏi những ngọn núi xanh, và luồng hơi ẩm của
những tia nắng hòa lẫn với khí mát của đêm tàn gây cho tất cả các giác
quan một cảm giác uể oải êm ái lạ kỳ; tia sáng tươi vui của ngày đang lên
chưa rọi vào khe hẻm; chỉ mới nhuốm vàng những mỏm vách đá ớ hai bên
đường, sừng sững trên đầu chúng tôi; mỗi khi có làn gió mát nhẹ thổi,
những bụi cây rậm rịt mọc trong các khe nứt sâu trên vách đá, lại giội lên
người chúng tôi một cơn mưa bạc. Tôi còn nhớ - lần ấy tôi yêu thiên nhiên
hơn bất cứ lúc nào trước đó. Sao tôi lại tò mò ngắm từng giọt sương đang
lấp lánh trên một chiếc lá nho to và phản chiếu muôn vàn tia sáng sặc sỡ
đến thế! Sao tôi lại hăm hở cố phóng tầm mắt vào chốn xa xăm mờ ảo đến
thế! Chốn ấy con đường mỗi lúc một hẹp hơn, những vách đá xanh hơn và
ghê rợn hơn, và cuối cùng hình như chúng chập vào nhau thành một bức
tường không thể vượt qua. Chúng tôi lặng lẽ đi.
- Anh có viết di chúc không? - Verne bỗng nhiên hỏi tôi.
- Không!
- Nhưng nếu anh chết thì sao?
- Những người thừa kế sẽ có cách.
- Lẽ nào anh không có lấy một người bạn mà anh muốn gửi lời vĩnh biệt
ư?..
Tôi lắc đầu.
- Chẳng lẽ trên đời này không có một người đàn bà nào mà anh muốn để
lại một vật gì đó để làm kỷ niệm sao?..
- Bác sĩ ơi, - tôi trả lời ông, - anh có muốn tôi mở toang tâm hồn tôi cho
anh xem không nào?.. Anh thấy đấy, tôi không còn ở cái tuổi khi hấp hối lại
