đàn ông nào khác: anh đã yêu em như người ta yêu của cải của mình, như
một nguồn vui, những nỗi lo âu và phiền muộn cứ như thế nối tiếp nhau, và
thiếu vắng chúng cuộc đời này sẽ buôn tẻ và đơn điệu. Em đã hiểu như thế
ngay từ đầu... Nhưng thấy anh đau khổ nên em đã hy sinh đời em cho anh,
hy vọng rằng một ngày nào đó anh sẽ biết đến lòng hy sinh của em, một
ngày nào đó anh sẽ hiểu tình yêu sâu sắc của em không hề lệ thuộc vào bất
cứ một điều kiện gì. Từ đó đến nay thời gian trôi qua đã khá nhiều: em đã
hiểu thấu tất cả những bí ẩn của lòng anh... và em thấy rõ rằng em đã hy
vọng hão huyền. Lòng em xót xa cay đắng! Nhưng tình yêu của em đã gắn
liền với tâm hồn em: nó tối dần nhưng chưa tắt.
Chúng ta sẽ xa nhau mãi mãi; thế nhưng anh có thể tin rằng em sẽ không
bao giờ yêu một người nào khác nữa: vì anh mà trong tâm hồn em đã cạn
kiệt hết tất cả những cái quý giá của mình, khô hết nước mắt và tan hết mọi
hy vọng. Một người phụ nữ đã một lần yêu anh thì không thể nhìn người
đàn ông khác mà không có chút khinh miệt, không phải vì anh tốt hơn
người ta, ồ, không đâu! mà chỉ vì trong bản chất của anh có cái gì đó đặc
biệt, cái gì đó đặc thù của riêng anh, cái gì đó như kiêu hãnh và bí ẩn; dù
anh nói gì, trong giọng nói của anh vẫn có một sức mạnh uy quyền không
cưỡng nổi; không ai lại biết cách làm cho người khác yêu mình một cách
thường xuyên như anh; không ai có cái xấu lại hấp dẫn như anh; không ai
có cái ánh mắt lại hứa hẹn bao niềm khoái lạc như anh; không ai biết lợi
dụng những ưu thế của mình tốt hơn anh và không một ai có thể đau khổ
một cách thực sự như anh, bởi vì chẳng ai lại cố công tự thuyết phục là
mình không đau khổ.
Giờ thì em phải nói rõ với anh lý do làm cho em vội vàng ra đi; lý do này
đối với anh cũng không quan trọng gì lắm vì nó chỉ liên quan đến một mình
em mà thôi.
Sáng nay, chồng em đi vào phòng em và kể cho em nghe cuộc cãi cọ
giữa anh với Grusnixki. Rõ ràng là mặt em đã biến sắc vì ông ấy chăm chú
nhìn vào mắt em một lúc lâu, chỉ suýt nữa thì em bất tỉnh nhân sự khi nghĩ
rằng hôm nay anh phải đấu súng mà em lại là nguyên nhân; em cảm thấy
