MỘT ANH HÙNG THỜI ĐẠI - Trang 40

tượng và lòng tự ái của tôi thôi, còn lòng tôi thì vẫn trống rỗng... Từ đó tôi
bắt đầu đọc sách và học tập, rồi khoa học cũng làm tôi chán ngấy, tôi thấy
rằng cả danh vọng lẫn hạnh phúc đều không mảy may do khoa học, vì
những kẻ sung sướng nhất lại là những kẻ vô học, còn danh vọng chỉ là một
việc may rủi, muốn có nó, chỉ cần khôn khéo là đủ. Từ đó tôi đâm ra
buồn... Chẳng bao lâu tôi được điều đến Kapka: đó là thời kỳ sung sướng
nhất đời tôi. Tôi hy vọng nỗi buồn sẽ biến đi dưới làn mưa đạn của tụi
Tserkex - vô ích: sau một tháng tôi đã quen với tiếng đạn rít và sự kế cận
với thần chết đến nỗi chúng quả là cái không đáng bận tâm bằng mấy con
muỗi, - và tôi lại thấy chán, chán hơn trước, vì như thế là tôi đã đánh mất
nốt cả cái hy vọng gần như là cuối cùng. Khi tôi nhìn thấy Bela ở nhà cô,
và khi lần đầu tiên tôi đặt cô bé trên đùi, hôn những vòng tóc đen của cô,
tôi, thật là ngu ngốc, lại tưởng rằng cô bé là một thiên thần mà số mệnh có
lòng từ bi đã dành cho tôi... Tôi lại nhầm một lần nữa: tình yêu của con bé
mọi rợ cũng chả hơn gì mấy tình yêu của một tiểu thư quý tộc, sự ngu dốt
và chất phác của người này cũng làm ta chán ngấy không kém gì lối làm
duyên làm dáng của người kia. Nếu bác muốn, thì tôi vẫn cứ yêu con bé, tôi
chịu ơn nó, vì chút ít giây phút khá ngọt ngào, và tôi sẽ hy sinh đời tôi cho
nó, có điều là sống với nó thì tôi lại thấy chán... Tôi ngu ngốc hay tàn nhẫn
tôi không biết, nhưng có điều chắc chắn tôi là kẻ rất đáng thương, có lẽ còn
đáng thương hơn cả cô ấy nữa kia: tâm hồn tôi đã bị giới quý tộc làm cho
hư hỏng, đầu óc tôi luôn luôn phiền muộn, trái tim tôi không bao giờ thoả
mãn; ít khi tôi vừa lòng, tôi quen với đau buồn cũng dễ dàng như với thú
vui, và đời tôi mỗi ngày càng thêm trống rỗng; tôi chỉ còn một lối thoát: đi
du lịch. Khi nào có dịp là tôi sẽ đi nhưng không phải châu Âu, lạy Chúa! -
tôi sẽ đi Mỹ, sang A Rập, Ấn Độ, may ra tôi có thể bỏ xác ở đâu đó trên
dọc đường! Tôi tin chắc rằng ít ra cái nguồn an ủi cuối cùng ấy không tiêu
tan ngay, vì trên bước đường phiêu bạt ấy ắt sẽ có chông gai và bão táp". -
Rồi cứ thế anh ta nói một thôi một hồi rất lâu, và những lời anh ta nói đã
khắc sâu vào tâm trí tôi vì những lời đó, lần đầu tiên tôi nghe thấy từ miệng
một con người mới hai mươi lăm tuổi, và nhờ trời, đó cũng là lần cuối...
Thật khó tin! Mong ông cho biết - quay lại phía tôi, thượng úy nói tiếp, - có