Tôi cùng Grusnixki lặng lẽ đi xuống núi, chúng tôi đi trên con đường
trồng cây, qua trước cửa sổ ngôi nhà nàng vừa vào. Nàng ngồi bên cửa sổ.
Grusnixki kéo tay áo tôi, và ngước mắt nhìn lên, một cái nhìn trìu mến ngô
nghê không mấy hiệu quả đối với phụ nữ. Tôi thì ngước cái kính cặp mũi
chõ vào nàng và thấy nàng mỉm cười khi Grusnixki nhìn lên, còn khi các
kính cặp mũi láo xược của tôi chĩa lên thì nàng nổi giận thực sự. Thật ra thì
một gã quân nhân ở cái vùng Kapka này sao lại dám cả gan đưa kính lên
nhìn một tiểu thư Matxkơva!
13 Tháng 5
Sáng nay ông bác sĩ tới nhà tôi. Ông ta tên là Verne, nhưng lại là người
Nga. Điều ấy có gì là lạ? Tôi có quen một ông Ivanôp người Đức.
Verne là người đáng chú ý vì nhiều lẽ. Ông là người theo chủ nghĩa hoài
nghi và duy vật, như tất cả các thầy thuốc; thêm vào đó, ông còn là thi sĩ,
và nói nghiêm chỉnh thì ông là thi sĩ luôn luôn bằng hành động; và đôi khi
bằng lời nói, tuy suốt đời ông chưa hề làm nổi hai câu thơ. Ông đã nghiên
cứu những cơ mạch của xác chết nhưng không bao giờ ông biết lợi dụng
những kiến thức của mình; ví như đôi khi một nhà giải phẫu không biết
chữa bệnh sốt rét. Verne có thói hay nhạo báng ngầm những bệnh nhân của
ông, nhưng có lần tôi đã thấy ông khóc trước một người lính hấp hối... Ông
nghèo, ao ước có bạc triệu, nhưng không bao giờ bước một bước quá đáng
để kiếm tiền: một hôm ông nói với tôi là ông thích giúp thù hơn là bạn, bởi
vì làm ơn như thế là bán lòng từ thiện, còn sự oán thù thì lại tăng lên theo
tỷ lệ với lòng hào hiệp của kẻ thù. Ông là một người độc miệng: với những
lời trào phúng của ông không một người tử tế nào lại không bị xem là ngốc
đặc, đối thủ của ông, những thầy thuốc vùng suối nước khoáng, hay ghen
tỵ, gieo dư luận rằng hình như ông đã vẽ tranh châm biếm để đả kích bệnh
nhân, - những người bệnh này đâm giận, hầu hết không đến khám bệnh ở
chỗ ông nữa. Các bạn bè của ông, tức là tất cả những người thực sự đứng
đắn đang phục vụ ở Kapka tìm hết cách gây lại ngân quỹ đã bị suy giảm
của ông, nhưng vô ích.
