Đó không phải là giải pháp dở nhất. Và tôi cũng không cho rằng một bác sĩ
lại để đến nỗi thế: má tôi sẽ chịu được cuộc giải phẫu. Giải phẫu sẽ làm cho
bệnh nhanh chóng trở nên trầm trọng? Chắc là bà Gontrand muốn nói như
vậy. Nhưng ruột đã bị tắc như thế, chắc má tôi không qua được ba ngày, mà
tôi e rằng lúc hấp hối sẽ đau đớn lắm.
Một giờ sau, Poupette khóc nức nở ở đầu dây nói: “Chị đến ngay. Họ
đã mổ bụng ra; họ thấy một cái ung thư rất lớn”. Sartre xuống dưới đường
với tôi, đưa tôi lên tắc-xi đến tận bệnh viện, cổ tôi nghẹn ngào vì lo lắng.
Một y tá chỉ cho biết căn phòng đợi ở giữa lối vào và phòng mổ. Em tôi đã
có mặt ở đấy. Nom dì nó tiều tụy quá, tôi phải xin cho nó một viên thuốc an
thần. Em tôi nói rằng các y sĩ đã lấy giọng tự nhiên báo cho má tôi biết sẽ
chích mũi thuốc chỉ thống trước khi chiếu điện, bác sĩ N đã đánh thuốc mê;
suốt trong lúc chụp thuốc mê Poupette cầm tay má, tôi tưởng tượng ra dì nó
đã phải đau khổ đến thế nào khi chứng kiến thân hình tàn phá của má tôi để
trần truồng. Hai mắt xếch xéo, miệng há hốc: khuôn mặt ấy, chắc không
bao giờ nó quên được. Họ đã đưa má tôi vào phòng mổ, một lát sau bác sĩ
N bước ra: hai lít mủ trong bụng, phúc mô bị vỡ, một chỗ sưng lớn, một
ung thư thuộc loại độc nhất. Bác sĩ giải phẫu còn đang lấy ra tất cả cái gì có
thể cắt đi được. Trong khi chúng tôi đợi, cô em họ Jeanne dẫn con gái là
Chantal đến; cô ta ở Limoges về và tưởng rằng má tôi nằm yên ổn trên
giường bệnh: cháu Chantal mang lại một quyển ô chữ. Chúng tôi tự hỏi
không biết phải nói gì khi má tôi tỉnh dậy. Tưởng cũng giản dị lắm: chiếu
điện thấy sưng phúc mô và người ta quyết định phải giải phẫu ngay.
Bác sĩ N nói đã đưa má tôi về buồng nằm. Ông ta đã thắng cuộc: buổi
sáng má tôi gần như tắt thở, giờ má tôi chịu được một cuộc giải phẫu lâu và
quan trọng. Nhờ phương pháp đánh thuốc mê tối tân, tim, phổi và toàn thể
các cơ quan đều tác động như thường. Em tôi đã nói với bác sĩ: “Xin ông
cứ mổ. Nhưng nếu là ung thư thì xin ông hứa rằng không để mẹ tôi phải
đau đớn”. Ông ta đã hứa. Nhưng lời hứa của ông ta có giá trị gì không?
Má tôi nằm ngủ, nằm dán lưng xuống giường, nước da vàng ệnh như
màu sáp, mũi cau lại, miệng há hốc. Em tôi và một người gác ở lại với má
