đề hy sinh, quên mình: bận tâm hàng đầu của má tôi là khỏi bệnh nghĩa là
nghĩ đến mình; má tôi chỉ biết có sở thích, có ý muốn của mình, không cần
đắn đo, má tôi giải trừ được sự oán hận. Má tôi thấy lại nụ cười và vẻ tươi
đẹp thế là má tôi đã thỏa hiệp với chính mình, lúc hấp hối trên giường bệnh
như thế cũng là một thứ hạnh phúc.
Chúng tôi hơi ngạc nhiên rằng má tôi không cho mời cha xưng tội đến,
hôm thứ ba má tôi đã từ chối một lần. Trước ngày giải phẫu, má tôi đã bảo
Martha: “Cháu cầu kinh cho bà đi, vì cháu biết chứ, khi người ta bệnh hoạn
người ta không thể cầu kinh được”. Chắc rằng má tôi bận tâm với ý muốn
khỏi bệnh quá, không thể mệt trí với nghi lễ đạo giáo. Một hôm bác sĩ N
bảo: “Cụ chóng lại sức thế, chắc là cụ tin tưởng Thượng Đế lắm. – Vâng!
Tôi thân thiện với Thượng Đế, nhưng tôi không muốn đến thăm ông ngay”.
Hưởng đời sống vĩnh viễn tức là chết, là từ bỏ nơi trần thế, nhưng má tôi
không muốn chết. Hẳn là những người sùng đạo quen biết má tôi cho rằng
chúng tôi đã cưỡng ép ý muốn của bà, họ định dùng phương pháp cưỡng ép
chúng tôi. Tuy đã có biển “Xin miễn vào thăm”, một buổi sáng dì nó cũng
thấy cửa mở ra trước một bộ áo thầy tu; dì nó từ chối mãnh liệt: “Tôi là cha
Avril. Tôi đến thăm với tư cách người bạn – Cũng vậy thôi, trông thấy áo
của cha là má tôi sợ”. Ngày thứ hai lại có người định vào: “Má tôi không
tiếp ai”, dì nó vừa nói vừa kéo bà Saint-Ange ra ngoài. “Đành vậy. Nhưng
tôi cần bàn bạc với cô một vấn đề rất quan trọng: Tôi biết sự tin tưởng của
má cô... – Dạ, tôi cũng biết, dì nó nói cộc lốc như thế, má tôi vẫn sáng suốt.
Ngày nào má tôi muốn tiếp cha xưng tội, chúng tôi sẽ cho mời lại”. Khi
chúng tôi bay đi Prague, sáng hôm thứ tư, má tôi vẫn chưa muốn cho mời
linh mục.
