thọ sáu mươi tuổi, chưa hẳn là già. Mẹ tôi không biết đùa trong thư,
chỉ riêng việc nói và dùng đoản ngữ đã khiến bà vất vả lắm rồi. Viết
như bà thường nói thì còn khó hơn nữa, bà chưa bao giờ học cách để
làm điều đó. Cha tôi thì ký tên. Tôi cũng hồi âm bằng giọng điệu biên
bản ghi nhận. Cha mẹ tôi có lẽ sẽ cảm thấy việc tìm lối viết văn vẻ là
cách để tôi giữ khoảng cách.
Tôi về nhà, rồi lại đi. Ở Rouen, tôi học khoa Văn. Cha mẹ tôi đã bớt
mắng nhiếc nhau, chỉ còn những lời nhận xét gay gắt, “lại sắp thiếu
nước Orangina, tại ông đấy”, “có cái gì hay để kể cho cha xứ nghe mà
cứ chết đứng ở nhà thờ thế”, theo thói quen. Cha tôi vẫn còn nhiều dự
định để mang lại cho việc buôn bán và cho ngôi nhà một vẻ ngoài đẹp
đẽ, nhưng càng lúc càng không nhận thức được những thay đổi mà lẽ
ra ông cần phải tiến hành để thu hút thêm khách hàng. Tự hài lòng với
những khách hàng sợ phải mua thực phẩm trên trung tâm thành phố,
phát khiếp với ánh mắt những cô bán hàng luôn săm soi “Ăn mặc kiểu
gì thế”. Không còn tham vọng gì nữa. Ông cam chịu cảnh cửa hàng
của ông chỉ là một thứ tàn tích rồi đây sẽ biến mất cùng với ông.
Quyết định từ nay trở đi sẽ tận hưởng cuộc sống đôi chút. Cha tôi
ngủ dậy muộn hơn, sau mẹ tôi, thong thả làm việc ở quán cà phê,
ngoài vườn, đọc báo từ đầu chí cuối, kéo dài cuộc nói chuyện với tất
cả mọi người. Cái chết, một cách mơ hồ, theo châm ngôn, chúng ta
biết điều gì chờ mình. Mỗi lần tôi về, mẹ tôi: “Nhìn cha con kìa, được
o bế chưa kìa!”
Cuối mùa hè, vào tháng Chín, cha tôi bắt ong vò vẽ đậu trên các cửa
kính trong bếp bằng khăn mùi soa rồi ném chúng vào trong bếp điện
có bắc sẵn cái chảo ở trên. Bọn ong vò vẽ giật nẩy lên rồi teo đi.
Không lo lắng, cũng chẳng phấn khởi, cha tôi nhẫn nhịn chứng kiến
tôi theo một lối sống kỳ dị, không thực tế: ngoài hai mươi tuổi, vẫn
còn ngồi trên ghế nhà trường. “Nó học để làm giáo viên ấy mà.” Dạy
