rất lưa thưa, trông bộ nghèo khổ lắm. Ðất Mã Lai phần nhiều là rừng hoang
ít đồng ruộng, chỉ thấy có nhiều khu trồng cao su và dừa. Có một điều lạ, là
ở bên ta thấy nói khi quân Nhật đánh lấy đất Mã Lai có nhiều chỗ bị tàn
phá, thế mà dọc đường chúng tôi không trông thấy vết chiến tranh đâu cả,
chỉ trừ những chỗ bị tàu bay Mỹ mới sang ném bom mà thôi. Thì ra quân
Anh lúc đầu không chống giữ gì mấy, chỉ đánh qua loa rồi rút lui.
Xe lửa đi đến chỗ cách Băng Cốc độ 200 cây số, có cái cầu lớn bị tàu
bay Mỹ bắn vỡ tan, xe lửa phải dừng lại rồi dỡ hàng hóa xuống để xe cam-
nhong chở về Băng Cốc. Ði đến chỗ ấy, người đội và mấy người Nhật ở lại,
để một trung úy đưa chúng tôi đi. Ðến trưa ngày 24 tháng giêng thì đến. Xe
cam nhong đưa chúng tôi đến tư lệnh bộ Nhật ở Xiêm. Chúng tôi vào đấy,
ngồi uống chén nước, rồi có người Nhật đi xe hơi khác đưa chúng tôi đến
nhà riêng ở ngoại ô kinh thành.
Cái nhà riêng ấy rộng rãi, mát mẻ, và đã có hai người con của ông
Cường Ðể là Tráng Liệt và Tráng Cử ở bên Ðông Dương sang ở đấy từ
trước với một sĩ quan Nhật. Từ khi chúng tôi về ở đấy, ăn uống đầy đủ,
khác hẳn với cảnh ở Chiêu Nam Ðảo. Sau lại có ông Nguyễn Văn Sâm là
một chính khách Việt Nam cũng chạy sang ở Băng Cốc, ngày ngày đi lại
chơi với chúng tôi.
Cái hộp đựng di hài của ông Dương Bá Trạc thì để trong phòng ngày
đêm hương đèn thờ phụng. Song được độ chừng mươi ngày, người trung úy
ở với chúng tôi về Sài gòn. Tôi nghĩ mình ở đây chưa biết ra thế nào, chi
bằng nhờ người Nhật ấy đem hài cốt của ông Dương về Sài gòn, rồi sẽ giao
lại cho con ông ấy ở Chợ Quán để chôn tạm chỗ nào đó, sau này sẽ hay. Tôi
ngỏ lời với người trung úy Nhật, ông ấy vui lòng nhận giúp ngay. Thế là
việc ông Dương tạm yên.
Khi chúng tôi còn ở Chiêu Nam Ðảo định xin đi Băng Cốc, ông Dương
Bá Trạc nói ông có hai người bạn đồng chí người bắc là ông Vũ Mẫn Kiến,
chủ một đồn điền lớn, và ông Phạm Ðình Ðối đi tu làm sư coi một cái chùa.
