MỘT CƠN GIÓ BỤI
Trần Trọng Kim
www.dtv-ebook.com
Lệ Thần Trần Trọng Kim (1883-1953)
Chương 10
Trong lúc chúng tôi còn ở Hương Cảng, thì ông Hồ Chí Minh và phái
đoàn Việt Nam đang hội nghị ở bên Pháp. Cuộc hội nghị ở Fontainebleau
khởi đầu vào khoảng giữa tháng năm, mãi đến tháng chín mà không xong
được việc gì cả. Khi người Pháp và người Việt đang bàn cãi ở bên Pháp, thì
ở Ðông Dương, cao cấp ủy viên là Hải quân trung tướng D'Argenlieu họp
hội nghị kinh tế ở Ðà Lạt có đại biểu Nam kỳ Cộng Hòa quốc, đại biểu Cao
Miên, và đại biểu Ai Lao bàn định mọi việc, coi như không có nước Việt
Nam. Vì vậy mà cuộc hội nghị bên Pháp lại càng gay go thêm, rút cuộc hội
nghị ấy không thành kết quả gì cả. Ðến cuối thượng tuần tháng chín các
phái viên Việt Nam xuống tàu thủy về nước. Ông Hồ Chí Minh ở lại đến
ngày 14 tháng chín năm 1946, ký thỏa hiệp án (Modus vivendi) với ông
Marius Moutet, bộ trưởng bộ hải ngoại Pháp.
Thỏa hiệp án ấy, đại ý nói theo những điều trong hiệp ước sơ bộ trước
mà giữ thái độ thân thiện cho đến thánh giêng năm 1947, là kỳ hạn cuối
cùng, hai bên phải họp hội nghị để giải quyết các vấn đề cho thành bản điều
ước nhất định.
Ông Hồ Chí Minh ký bản thỏa hiệp ấy rồi chính phủ Pháp cho chiếc tàu
binh đưa ông về nước. Thế là sau hai kỳ hội nghị ở Ðà Lạt và ở
Fontainebleau, việc nước Việt Nam không sao giải quyết được.
Ông Hồ Chí Minh về đến Hải Phòng vào quãng tháng giêng, Việt Minh
tổ chức việc đón tiếp rầm rĩ, nhưng thực tình thì nhiều người ngậm ngùi vì
tình thế mỗi ngày một nguy ngập. Dân khí tức giận, thà chết còn hơn quay
trở lại làm nô lệ như trước.
