2. Kính trọng đối tác, nhưng tránh kiểu cách
Tôi không muốn trốn tránh trách nhiệm khi thưa lại với các bạn rằng rất
nhiều phái đoàn Việt Nam không cư xử đúng lẽ khi ra nước ngoài vì công
việc, nhất là những phái đoàn công chức. Không những tôi được nghe báo
cáo từ nhiều nhân chứng mà ngay chính “thủ phạm” đôi khi còn khoe trực
tiếp cho tôi nghe. Vậy tội của các vị ấy là gì? Họ không kính trọng đối tác!
Ví dụ chúng ta có những thói quen kỳ lạ. Chúng ta đợi nước đến chân rồi
mới đăng ký xin tới thăm đối tác ở nước ngoài, một chuyện không nên làm
vì rất vô lễ. Thậm chí vài ngày trước khi lên đường, danh sách phái đoàn của
chúng ta vẫn chưa gửi, lý do xin gặp vẫn chưa ghi rõ. Hoặc trên danh sách
dự báo có rất nhiều tên cố tình sai, nếu không muốn nói là ảo đến 70% làm
cho người nước ngoài liên tưởng ngay đến những tranh chấp giữa những
người muốn đi chơi. Không những thế, có rất nhiều tên phụ nữ không xưng
rõ chức tước gì và đại diện cho cơ quan nào. Phía nước ngoài cần biết những
chi tiết đó, vì họ cần dự báo mời nhân vật nào phía họ tham dự. Khi lý do
không rõ ràng thì phía họ cũng rất khó mời thành viên của họ.
Đến ngày họp mặt thì chuyện rất thông thường xảy ra là hầu hết phái đoàn
trốn không đi họp, đẩy cho anh phó trưởng đoàn đại diện cả phái đoàn. Đến
giờ cơm thì ngay cả anh phó cũng cáo lỗi luôn, làm cho phe tiếp đón phải
ngồi ăn giữa họ với nhau. Tất nhiên họ rất bất bình.
Có lần, trong danh sách gửi sang nước ngoài có tên bà phu nhân của ông
trưởng phái đoàn. Bạn ạ, ở nước ngoài họ không đùa với chuyện này đâu!
Người phụ nữ rất được tôn trọng, nên khi thấy phía Việt Nam có phu nhân
của trưởng đoàn, họ rối rít báo cáo cho sếp trên, khẩn khoản xin các phu
nhân phía họ cùng tham dự cho phải lẽ. Bạn không thể nào tưởng tượng
được trong các gia đình của các quan chức nước ngoài có những sự dàn xếp
khổ nhọc ra sao. Có người phải nói khó với vợ, có gia đình đông con phải
mướn người trông trẻ trong lúc cả ông lẫn bà phải đi dự tiệc chính thức…
Đến tối, khi phe chủ tới đông đủ để đợi khách Việt Nam với những phu
nhân diêm dúa thướt tha thì ôi thôi, bên phái đoàn Việt Nam chỉ vỏn vẹn có
hai “đực rựa”, cả ông sếp lẫn ông phó đều cáo lỗi vắng mặt, và chẳng có
