Khi đối tác là người nước ngoài, bạn lại càng nên lặp đi lặp lại cho rõ hơn
cái gì bạn muốn. Và hỏi kỹ họ muốn gì. Tôi còn muốn khuyên các bạn đừng
ngần ngại xin đối tác nói lại nhiều lần những điều họ mong muốn. Xin nhắc
lại không có nghĩa là bạn chưa hiểu! Mà chỉ vì bạn muốn hiểu rõ hơn nữa ý
của đối tác. Bạn cứ lặp đi lặp lại “please repeat” (làm ơn hãy nhắc lại), và
nếu vẫn chưa rõ thì cũng đừng ngại “please repeat again” để yêu cầu họ
nhắc lại thêm một lần nữa cho rõ.
8. Tốt nhất là nắm vững ngoại ngữ
Không có lời khuyên nào tốt hơn là bạn hãy ráo riết học ngoại ngữ vì đây
là khuyết điểm số một của phần đông chúng ta. Trong một trang trước, tôi đã
nêu trường hợp phải đàm phán thông qua thông dịch viên. Khó khăn làm
sao!
Bạn ạ, về lãnh vực ngoại ngữ chúng ta rất dễ chủ quan. Không phải mỗi
khi đi đây đi đó thấy thoải mái với trình độ ngoại ngữ của mình mà có thể
nghĩ rằng trình độ đủ cao để đàm phán. Một cuộc thương thuyết kéo dài
hàng tuần, hàng tháng. Những đối tác có cách nói riêng biệt, với những âm
điệu khác biệt. Phải thạo ngoại ngữ lắm mới nắm bắt được hết.
Chỉ nói về Anh ngữ thôi, tôi đã gặp trường hợp một buổi họp có đủ loại
người nói tiếng Anh. Nào là anh chàng Hồng Kong nói Honglish, bà
Singapore nói Singlish, ông người Anh nói giọng Cockney, người Úc từ
Brisbane lại uốn lưỡi kiểu khác rất khó nghe, bạn Mỹ thì lèo nhèo tiếng Anh
“cowboy” giọng mũi. Nếu tiếng Anh của bạn đủ phong phú để có thể hấp
thụ được hết thì có lẽ bạn là vô địch rồi. Ngày nay, thế giới đang trong giai
đoạn toàn cầu hóa, tuy nhiên có một trăm cách nói tiếng Anh. Ngay tiếng
Hoa cũng có vài chục cách.
Để minh họa cho trình độ trong nước, tôi đã có dịp dự nhiều buổi họp mặt
quốc tế tại Thành phố Hồ Chí Minh với những MC nói tiếng Anh rất tự tin.
Hẳn ông MC này là Việt kiều Mỹ. Các bạn ngồi bàn rất thán phục. Tuy
nhiên lúc ra về có bạn Mỹ nói với tôi rằng có lúc bạn ấy không hiểu ông MC
nói gì, không biết vì lặp vần không rõ hay câu không đầu không đuôi. Như
vậy tiếng Anh của ông MC này chưa đạt được chuẩn mực (cho một MC!).
