trộn vào với nhau, kết quả dễ đưa tới bất ngờ. Đôi khi thành thuốc nổ! Vậy
khi người ngồi với người, nhất là khi bàn đại sự, mỗi đơn vị đều phải vô
cùng chăm chú, xem sự phát biểu của đối tác xuất phát từ con tim, lý trí,
lòng dạ, hay từ đâu? Đôi khi tư duy của họ còn dấy lên những kinh nghiệm
vui hoặc ê chề từ quá khứ! Ấy là chưa kể tới ảnh hưởng của văn hóa và đạo
giáo nằm sẵn trong tâm khảm của mỗi kịch sĩ, chỉ đợi có cơ hội thuận tiện là
trào lên như sóng vỡ bờ. Hai bên chưa quen biết nhau, ngồi bàn bạc với
nhau lần đầu sẽ đón nhận như thế nào những lời phát biểu của nhau? Thật ra,
ai mà biết trước được!
Nhưng dù bất ngờ đến đâu chăng nữa thì kết quả của cuộc thương thuyết
vẫn phải tốt, do đó nghệ thuật thương thuyết phải bắt nguồn từ triết lý sống
mẫu mực, phong cách xử sự trang nhã, lấy sự tôn trọng lẫn nhau làm gốc
nguồn. Tối thiểu phải giữ chừng mực để đáp ứng với đối tác từ mọi giới. Kết
quả của thương thuyết là sự đồng nhất tìm được từ hai hay nhiều đối tác
không nhất thiết phải quen nhau trước khi ngồi vào đàm phán. Sự đồng nhất
đó đôi khi chỉ áp dụng trên cái gì nhỏ, nhưng cũng có khi nó khởi nguồn cho
một công cuộc vĩ đại sẽ cùng nhau thực hiện. Nghệ thuật là từ chỗ không
quen nhau tới chỗ chia sẻ hành động, tìm cái lợi cho nhau, trao đổi sự tín
nhiệm, kết nối cả một vùng trời tương lai với nhau.
Nghệ thuật là thế. 5 phút trước chưa quen nhau, đến khi thương thuyết
xong đã có đủ một lịch trình, một mô hình đảm bảo, một đội hình vui vẻ vào
việc. Người với người là thế. Nắm vững nghệ thuật là bày ra được một mô
hình cộng tác chứa nhiều triển vọng.
Càng vào thương thuyết với những đối tác chưa quen thì càng mở rộng
tương lai. Càng dấn thân thì sẽ càng nhiều phương án. Càng chia sẻ sẽ giúp
cho mở rộng tầm nhìn.
2. Thương thuyết là trân trọng người đối thoại
Kính trọng nhau không phải chỉ có tính cách lễ nghi bề ngoài, mà phản
ảnh phong cách và văn hóa trong hành xử. Nó phải là bằng chứng các đối
