Giả thử như Phú Ông mê mệt cái quạt mo, dám chắc ông ấy sẽ có cảm
nhận về giá cao hơn nữa, như muốn đổi một trăm con bò với cái quạt. Bạn
nghĩ chuyện hoang đường ư? Trên thế giới đã có người dám bỏ một triệu
đôla để mua một chiếc tem hiếm. Hoặc một trăm triệu đôla để mua một bức
tranh. Dù chiếc tem hoặc bức tranh có quý thật cách mấy cũng không giải
nghĩa được tại sao giá mua lại cao đến thế. Sự thật là người mua bắt buộc đã
vận dụng tính chủ quan hai chiều, một đằng thì sự đam mê dâng trào quá
cao, một đằng khác chắc hẳn họ coi rẻ đơn vị một triệu đôla mà có lẽ họ
kiếm rất dễ. Thành thử khi bỏ ra một triệu đôla cho chiếc tem, dám chắc họ
đã thấy sự có lợi trong việc chụp được một cơ hội hiếm, trong khi đó người
bán tem có lẽ cũng nghĩ rằng họ đã quá may mắn thu nhập một số tiền đủ
lớn để sống thoải mái ít nhất một chục năm. Cả hai người đều vui đến toát
mồ hôi! Win-win là thế.
Điều phải nhớ là tính cách chủ quan chi phối khá nặng nguyên tắc win-
win. Do tính cách chủ quan mà luôn luôn ai khéo thương thuyết sẽ tìm ra
khe hở.
Một sản phẩm có thể có giá khách quan đắt, và cùng lúc đó giá chủ quan
lại quá rẻ? Có nghịch lý gì trong câu hỏi đó không? Thưa không. Khi khách
hàng muốn mua một sản phẩm thì họ so sánh nó với các sản phẩm giống
nhau trên thị trường, tất nhiên giá cũng giống nhau, đó là giá khách quan.
Nhưng nếu sản phẩm có những đặc trưng mà người bán khéo léo trình bày
thì sức quyến rũ của nó tăng lên bội phần. Đó là giá chủ quan.
Sau đây là một ví dụ thông thường nữa: hai anh hàng xóm trao đổi dụng
cụ trong nhà. Anh nọ có hai cái cuốc, anh kia có hai cái xẻng. Rất nhanh
chóng họ sẽ tìm ra một sự trao đổi thông minh để rồi mỗi anh đều có một cái
cuốc và một cái xẻng. Một cái cuốc thừa đổi với một chiếc xẻng thừa, cả hai
cái đều có giá trị quá thấp vì là đồ thừa. Nhưng khi đổi tay, đồ thừa trở nên
đồ quý! Nguyên tắc win-win nhiều khi tuyệt vời làm sao! Nghệ thuật thương
thuyết cũng là tìm ra những phương án làm cho vật rẻ trở thành đắt, vật thừa
trở thành rất quý vì rất hữu dụng vào đúng thời điểm của thương thuyết.
