Logos tạo dựng trung tâm đã biến mất, thực hành và lí thuyết không thể
bổ trợ cho nhau. Lí thuyết trở nên trừu tượng; còn lại chút gì đó trong tiêu
chuẩn của thời cổ đại, nhưng lại phản thân; thực hành vô (tinh) thần trong
nội dung, suy thoái, báng bổ; và cả hai: là một phi hiện thực mang tính cá
thể, bị khóa kín và tách rời nhau.
3.
Thiên tài trong thời kì lịch sử là hậu duệ của chủ thể thần thánh thời cổ.
Nhưng không bao giờ, dù một giây phút cũng không được phép nhầm lẫn
hai loại người này.
Thiên tài không có mối quan hệ với chủ thể thần thánh như khoa học phản
thân và trừu tượng với thể thống nhất tỉnh táo và lí tưởng hóa thời cổ. Thiên
tài với nhân vật thần thánh chỉ như triết học với thể tổng hợp truyền thống
cổ, không xa hơn.
Giữa hai loại người này sự khác biệt quan trọng nhất là thiên tài sống
trong thời gian lịch sử, điều đó có nghĩa là không sống trong nhân dân mà
trong đám đông, không phải trong sự sống phổ quát mà trong đời sống cá
nhân, và như vậy không ở trong cộng đồng đời sống mà trong sự cô đơn. Sự
thiếu vắng cộng đồng đời sống khóa nó lại, khiến nó suy thoái, trừu tượng
hóa, trở thành lí thuyết suông và phi hiện thực. Sự đứt đoạn mối quan hệ vói
nhân loại luôn luôn mang ý nghĩa là sự đứt đoạn của mối quan hệ với toàn
thể sự sống, và ngược lại; Bởi cả hai không khác nhau.
Thiên tài là chủ thể thần thánh, nhưng trong một sự sống mộng du, bản
chất thánh thần không là vinh quang của nhân dân, mà là bi kịch của cá
nhân. Bi kịch này đập tan sự trực tiếp ra thành từng mảnh. Bởi vậy nó buộc
phải trở thành phản thân. Sự phản thân này tất nhiên một giây cũng không
làm nó thỏa mãn, bởi vì nó thừa biết động lực bên trong nó không phải chỉ là
trường hợp riêng với cái TÔI của nó; trong trường hợp này nó trở thành một
ý thức vô sinh, cô độc, hay nói đúng hơn: thành một sự nhiễu nhương của
đời sống.
