Nhưng, để bứt phá ra khỏi sự nhiễu nhương mơ hồ này, nó không có lòng
tin: nó không vứt bỏ nổi cái TÔI, không dám quăng số phận mình vào sự
sống, không dám coi đời sống của mình là nạn nhân hoàn toàn. Chính vì vậy
nó không tiếp xúc được với bản chất thật sự của thể thống nhất của sự sống,
chính vì vậy bản chất thánh thần của nó bí mật nằm lại, và đại đa số trường
hợp bí ẩn ngay với bản thân nó.
Muộn hơn, bằng sự khép lại đời sống của mình, một vài phần của bí mật
này được tháo gỡ, bởi vậy cuộc đời thật sự của thiên tài lịch sử chỉ bắt đầu
bằng cái chết của nó. Gây tác động cá nhân khi còn sống chỉ trong trường
hợp ngoại lệ, phần lớn chỉ bằng tính chất thiên tài, tính chất siêu việt của nó
không phải của sự sống, mà thuần túy chỉ bằng những khả năng cá nhân,
bằng những cái bên ngoài, bằng các vai trò và các khoảnh khắc vật lí mạnh
mẽ.
Tuyên ngôn của thiên tài trong thời kì lịch sử, trừ ngoại lệ, phần lớn như
sau: là chữ đã viết ra, là sách. Kể cả khi họ thật sự không phải là nhà thơ,
nhà văn hay nhà tư tưởng, nhiệm vụ của họ cũng chỉ có thể thực hiện được
trong sách. Ý nghĩa đích thực của một đời sống bị mất sự trực tiếp chính lại
là sự trực tiếp đã từng được viết ra, thiên tài đã bảo vệ những mảnh vỡ của
logos.
Mọi thiên tài ngoài những khác biệt về thời đại sống, thời gian sống, ngôn
ngữ, tri thức của họ ra, bên trong họ đều ẩn náu một mối liên quan giống
nhau sâu sắc. Ai cũng có thể nhận ra dễ dàng điều này từ một vài ví dụ lấy
từ thời đại gần đây nhất.
Cuối thế kỉ vừa qua giữa Kierkegaard, Dostoiepxki, Tolstoy, Nietzsche
đều có sự khác biệt lớn về môi trường, hoàn cảnh, dân tộc, điều kiện,
khuynh hướng. Nhưng trong họ không chỉ có cái gì đấy chung mà quan
trọng nhất tư tưởng của họ hoàn toàn giống nhau.
Chỉ khác nhau về lí thuyết, về thế giới quan - nói một cách ngắn gọn: chỉ
khác nhau về các hạn chế và các thành kiến. Những tư tưởng này khiến thoạt
trông họ khác nhau, kẻ thì vô đạo đức chống lại nhà thờ, kẻ khác là nhà thần
học ma quỷ, kẻ thứ ba sùng đạo Thiên Chua giáo. Đây là những cái bên
