Trước mắt ít nhất có một điều sai, rằng cơ sở của mọi hoàn cảnh xã hội và
thu nhập tốt là sự từ bỏ các giá trị đạo đức. Nhưng không nghi ngờ gì nữa,
thu nhập quá mức sống tối thiểu và khả năng thử bước ra mọi sự vô nghĩa
trên đờỉ không dựa trên kết quả lao động thật sự, mà phụ thuộc vào việc
thích nghi với sự hư hỏng, sự tha hóa.
Lao động tuyệt đối không được trả tiền, hoặc có, rất tồi tệ. Nói chung
người ta trả công phù hợp, đôi khi rất khá, chỉ để con người có khả năng
hiện thực hóa mức độ nào đấy của sự hư hỏng.
Vậy, chỉ có hai trường hợp - chấp nhận nghèo khổ, dấn thân vào vô danh
và từ bỏ tất cả mọi khát vọng quyền lực, hoặc to be a villain - cho phép tác
động của ma quỷ nhập vào mình bằng một khái niệm độc ác.
Điều đáng buồn trong toàn bộ, là kẻ phục tùng ít khi trở thành kẻ ác, phần
lớn chỉ dại khờ và tiếp tay. Cái mà con người phạm phải ở đây không phải là
tội. Trong tội ác, Bataille nói, luôn luôn có một cái gì đó hấp dẫn. Còn việc
này hoàn toàn vô nghĩa. Tội ác có độ sâu của nó, con người vấy bẩn từ đó.
Có kẻ hèn mọn hơn lũ cướp, kẻ kí sinh trùng. Kẻ làm điều này, mang trong
bản thân nó sự tồn tại đã tan vỡ.
Đối với một người bất tài đây không phải cú sốc đặc biệt cho lắm. Nó
chẳng có gì để mất.
Kẻ nào càng thấp cổ bé họng, càng ít nhu cầu, càng tự coi mình không ra
gì, đúng hơn, càng ngu ngốc và chơi vơi, kẻ đó càng dễ dàng chịu đựng sự
hư hỏng bấy nhiêu. Kẻ bất tài đầu hàng, cái còn lại ở nó chỉ là thói quen.
Người nào càng có tài, sự phục tùng càng bi thảm. Dấu hiệu của khát vọng
cao cả là ngoài sự thật ra, những thứ khác rất khó chịu đựng.
Sau bước đầu tiên, dù ngoại lệ đến đâu, khó có thể dừng lại. Khả năng
đồng hóa của con người là vô tận. Haeckel nói, nếu không cháy ra tro, con
người có thể chịu đựng đến cả địa ngục sau vài tiếng đồng hồ. Con người
chạy hết con đường đến tận cùng dưới những thời điểm khác nhau. Nhưng
nếu nó từ bỏ sự trong trắng hiện sinh, sự chống trả ngày càng yếu.
Sự hèn kém biến thành nhấn tố thường xuyên, cho đến khi chuyển thành
chủ nghĩa (izmus). Sau đó tùy mỗi người sắp xếp sự hư hỏng ngắn hoặc dài
