Trước lúc được thả về đã nhận chỉ thị của cơ quan gián điệp Đức. Nhưng
chỉ thị gì thì cả Sukhov, cả cán bộ điều tra thẩm vấn, mãi không bịa được,
đành phải bỏ lửng như vậy và ghi vào hồ sơ: nhận chỉ thị.
Ở cơ quan phản gián, Sukhov bị tra tấn nhiều lần, và anh đã tính toán
rất đơn giản: nếu không ký thì cầm chắc sẽ nằm dưới ba tấc đất, nếu kí thì
còn có cơ sống lâu thêm một chút.
Và thế là anh ký.
Thực ra đầu đuôi câu chuyện là thế này: tháng hai năm 1942, cả đạo
quân của anh bị bao vây tại mặt trận Tây-Bắc. Họ không thể tiếp tế lương
thực cho bọn anh được - không có máy bay. Chả có gì đút vào bụng. Tình
hình nguy cấp tới mức lính phải chặt ngựa chết, ngâm vào nước cho mềm
ra mà ăn. Và cũng chẳng còn gì để mà bắn. Thế là quân Đức tìm thấy họ ở
trong rừng, từng toán một, và bắt làm tù binh. Sukhov ở trong một toán như
thế, bị bắt làm tù binh mấy ngày, ngay trong rừng. Sau đó anh chạy trốn
cùng với bốn người nữa. Len lỏi, ẩn nấp trong rừng, dưới đầm lầy, và như
có phép lạ,
bọn anh đã gặp được người đằng mình. Nhưng hai người lập tức bị
ngay xạ thủ đại liên của mình bắn chết tại chỗ, người thứ ba chết vì tử
thương, chỉ còn hai người sống sót. Gía khôn ra thì phải khai là
bị lạc trong rừng, thì chả làm sao. Đằng này lại thật thà: chúng tôi trốn
khỏi đoàn tù binh của quân Đức. Sao? Trốn khỏi bọn Đức cơ đấy? Mẹ
chúng mày, quân gián điệp cho bọn phát xít. Và thế là bị tống giam. Giá cả
năm tên còn sống, thì họ phối kiểm khẩu cung và may ra còn tin. Nhưng
chỉ còn hai tên thì vô phương: họ cứ nằng nặc bảo rằng hai thằng khốn nạn
đã thông đồng với bọn Đức giả vờ chạy trốn.
Nghễnh ngãng như Senka Klevsin mà cũng nghe thủng câu chuyện về
tù binh, anh nói tướng lên:
- Tớ đã ba lần chạy trốn, nhưng cả ba lần đều bị bắt lại.
Senka mới thật khốn nạn, anh bị điếc nặng nên phần lớn thời gian chỉ
im lặng: anh đâu có nghe thấy người ta nói gì và cũng không xen vào câu
