Từng chập, một ngọn lửa chói lòa lại bừng lên, như nhấc lên trong giây
phút màn bóng tối, và ngay sau là nghe thấy tiếng thổi nặng nề của một trận
nổ vang.
Bỗng nhiên, tiếng phi cơ oanh tạc đêm gầm lên. Dọc theo toàn bộ giới
tuyến, những lằn đạn dọc ngang bắt đầu bắn xả ra như dệt cửi muôn màu.
Những đợt súng phòng không tóe lên trời, giống như những giọt máu. Đất
lại run lên, lại rít vang, lại rền rĩ. Những con bọ hung vo ve trong rừng cây
bulô chẳng hề sợ hãi; trong rừng sâu, một con vọ bỗng hú như tiếng người,
tiếng kêu điềm dữ. Trong thung lũng, dưới kia, giữa bụi cây, bớt những nỗi
lo sợ ban ngày, một con họa mi lên tiếng hót, lúc đầu còn dè dặt, như để
ướm tiếng nhạc cụ, sau nó ra sức lảnh lót từng hồi, say sưa bởi chính tiếng
ca hót của mình. Những con họa mi khác họa lại, rồi chẳng bao lâu cả khu
rừng này, chạm nơi tiền tuyến, vang lừng tiếng hót và rộn ràng tiếng líu lo
thanh tú của đàn chim họa mi. Họa mi miền Cuốcscơ quả thực xứng đáng
với danh tiếng của chúng đã được toàn thế giới ngợi khen từ trước!
Cả khu rừng thật như mê cuồng. Mai đây, Alếchxây được xét nghiệm
trong chiến đấu, không phải bởi một ban kiểm tra nào nữa, mà là đứng
trước chính tử thần. Anh không ngủ được, anh thức lắng nghe chim họa mi
hót. Anh không nghĩ tới việc ngày mai, không nghĩ tới chiến trận, cũng
không nghĩ tới cái chết không chừng đang chờ đợi anh, mà anh đang nghĩ
tới một con chim họa mi xa xôi, con họa mi của anh và của nàng, đã vì anh
và nàng nó hót ở một ngoại ô Camisin: anh đang nghĩ tới Onga và thành
phố quê hương của mình.
Phương đông, trời trắng dần; tiếng súng đại bác át lần tiếng họa mi. Mặt
trời lên cao dần phía trên bãi chiến trường - một vùng mặt trời lớn mênh
mông, y như máu, và tia sáng thì vất vả lắm mới chiếu xuyên qua nổi khói
đen đặc của bom đạn nổ.