trơn, phi công phải nắm bụi cây mà chầm chậm lên, song anh vẫn không
chống gậy. Với lại, khi tới nhà ăn, thì cái mệt của anh bỗng biến đâu mất,
như có quỷ thuật vậy. Anh đến ngồi bên cửa sổ, nơi hoàng hôn chiếu ánh
nắng đỏ au xuống; theo các phi công, ánh nắng đó báo hiệu ngày mai gió
lớn. Anh uống ngon lành và ồng ộc một ly nước lớn, trêu một cô bồi bàn
xinh xắn tóc quăn tít, về vấn đề một anh bạn của cô còn nằm ở nhà thương:
chính vì anh chàng đó mà cô đãng trí khi nêm muối vào xúp! Anh ăn ngon
miệng, răng khỏe nhai gặm xương sườn nghe rau ráu. Anh nô đùa với các
đồng chí bên kia bàn và hỏi đi hỏi lại mãi tôi tin tức Mátxcơva: anh muốn
biết có sách gì mới ra, các rạp hát đang diễn vở gì; các rạp hát nơi đó, anh
nói là anh tiếc quá chưa hề đặt chân tới được lần nào. Sau khi ăn tráng
miệng xong, - tráng miệng ở đây là mứt việt quất, mà ở đây thường gọi là
“mây giông”, - anh hỏi tôi:
- Anh ngủ ở đâu? Chưa biết à? Nếu vậy, được. Anh cứ về ngủ ở nơi trú
của tôi nhé. - Mặt anh sa sầm xuống một lát, rồi anh lại cắt nghĩa cho tôi
nghe, giọng khàn khàn: - Đồng chí của tôi không về. Vậy sẽ có một giường
trống. Rồi sẽ kiếm cho anh bộ đồ ngủ sạch sẽ. Thôi, ta đi.
Anh là người hiếu khách, ưa nói chuyện với những người mới tới và
thích tìm biết tất cả những gì người đó viết. Tôi nhận lời mời của anh.
Chúng tôi lại đi trở lại cái hẻm, dọc theo những dốc lên xuống mà dưới đó,
trong hương thơm của đất ẩm ướt, của nấm, giữa những đám cỏ hình phổi
và những cây phúc bồn tử, đã đào những nhà hầm trú ẩn.
Khi ánh lửa nhỏ bé bốc khói của chiếc đèn chong ban đêm “Stalingơrát”
đã chiếu sáng căn hầm trú ẩn, thì nhìn thấy chỗ đó cũng khá rộng và tương
đối thoải mái. Trong những lỗ đào hõm vào vách đất thó, thấy có những
nệm nhồi rơm và thơm tho tươi mát bọc vải lều: đó là hai chiếc giường rất
tốt. Ở mấy góc, đều có những cành cây bulô còn tươi, phi công giải thích:
như thế thơm. Phía đầu giường, có đào trong đất những lỗ đều đặn thành
những hốc có lót giấy nhật trình, dùng làm chỗ để sách và dẹp những đồ lặt
vặt để tắm rửa cùng những dao cạo râu. Trên đầu một trong những giường
đó, thấy mờ mờ hai tấm hình lồng trong khung kính nhựa. Những khung
