Tôi sinh ngày 17 tháng 3 năm 1908 tại Mátxcơva, nhưng tôi lớn lên ở
Tưve (bây giờ gọi là Calinin); cho nên tôi có thể có lý do để tự coi mình là
một công dân Calinin.
Cha tôi xưa là luật gia. Ông chết vì bệnh lao năm 1916. Tôi gần như
không còn nhớ gì hết về ông, nhưng cứ phán đoán theo tủ sách rất tốt ông
để lại, trong đó có đầy đủ các nhà văn cổ điển Nga và nước ngoài, và theo
lời mẹ tôi nói lại, thì đối với thời ông, ông là một người có đầu óc tiến bộ
và có học vấn cao rộng. Sau khi cha tôi mất, mẹ tôi vào làm việc ở một nhà
thương xưởng máy, làm thầy thuốc, và mẹ con chúng tôi dọn đến ở trong
một xưởng dệt lớn của bọn buôn bán Marôdốp.
Tôi ở đấy suốt thời thơ ấu và thời niên thiếu của tôi.
Chúng tôi ở trong chỗ gọi là “nhà nhân viên”, nhưng bạn học và bạn chơi
của tôi là các con cái thợ thuyền, và vì mẹ tôi làm việc ở nhà thương nên
công việc bận rộn bù đầu và chả mấy khi gần gũi con được, có những khi
tôi cứ cả ngày ở trong các nhà ngủ công cộng của công nhân hay ở vùng
ngoại ô quanh đấy. Tôi học hành không đến nỗi quá kém ở trường, nhưng
cũng không hào hứng quá độ, và vào ngày giờ rảnh, tôi hoặc ra giữa dòng
sông Tưmaca - một dòng nước hôi thối chảy ngang qua xưởng - và hoặc
đắm chìm trong sách vở trong thư viện của cha. Tuy bận bịu, mẹ tôi cũng
cố gắng hướng dẫn tôi đọc sách và khuyên nhủ tôi đọc sách của những tác
giả mà mẹ tôi ưa thích nhất.
Những cuốn sách đầu tiên tôi đọc là Gôgôn, Sêkhốp, Nêcưraxốp,
Pimialốpski. Nhà văn tôi thích nhất là Goócki. Khi còn là sinh viên, cha mẹ
tôi đều rất tôn sùng ông, và tủ sách của gia đình gồm hầu tất cả những sách
của ông xuất bản trước cách mạng. Thời còn bé, tôi lại còn có một chiều
hướng thích thú khác nữa, là yêu thiên nhiên. Học lớp tư, tôi đã là một
“người lãnh đạo” nhóm các nhà sinh vật học trẻ tuổi và đã tham dự những
cuộc gặp gỡ của thanh thiếu niên thành phố và của thanh thiếu niên Cộng
hòa xã hội chủ nghĩa Liên bang Xô viết Nga. Ở nhà tôi lúc nào cũng có
