Người cộng sản - chúng ta khác nào những hạt giống!
Hát tới từ << hạt giống >> cánh tù trẻ lại nháy mắt liếc sang nhìn những cô
gái đứng bên kia bờ mương. Đội trưởng Vương cho tù nhân hát bài gì cũng
được, nhưng phải hát cho đều hát cho vang, và ông chửi ngay thằng đĩ đực
để tỏ ý khen ngợi. Mãi sau này, bọn cảnh vệ đề nghị với cục lao cải qua
đường dây lính cảnh vệ, cục lao cải mới đưa ra quy định: trong thời kỳ cách
mạng phi thường này, tù nhân lao động chỉ được phép hát << Phàm là quân
phản động, anh không đánh, nó không đổ nhào >>. Nhưng tới năm 1967,
cục công an, viện kiểm sát, toà án đều bị đập nát, những cơ quan nhất loạt
thi hành chế độ quân quản, đại biểu quân đội << cao quý >> thì << thông
minh >> hơn cán bộ lao cải xuất thân nông dân << đê tiện >> - chân lý là
kẻ cao quý thì thông minh, kẻ đê tiện thì ngu xuẩn ngữ lục đã phán truyền
thế - đã cảm nhận bằng trực giác rằng các << bài ca ngữ lục >> đều sẵn có
tính chất phương pháp luận, giai cấp nào, phe phái nào cũng lợi dụng được,
cũng đều được soi sáng để lĩnh hội mọi vấn đề. Ví dụ cái anh gọi là << loài
phản động >> thì bọn họ lại bảo là cái khác kia, anh làm sao được nào? -
Đối với loại người lòng dạ khôn lường ấy anh làm sao biết được trong lòng
họ << loài phản động >> là chỉ ai? Thế là lập tức ra lệnh tù lao cải dứt
khoát không được phép hát << bài ca ngữ lục >> nữa. Nhưng ngoài << bài
ca ngữ lục >> ra, lúc đó chẳng còn bài nào đáng được hát cả, thế là, trong
một buổi liên hoan tết của đội lao cải bài << Ninh Hạ đáo tình >> do tù
nhân tự biên tự diễn, đã biến thành khúc ca phổ biến của đội lao cải.
….
Cải tạo, cải tạo, cải cái tạo này à!
Buổi tối trở về, một gáo đầy a!
Hây hây! A hơ hây hây! A hơ hây!
Ở tổ trông coi ruộng đồng chúng tôi, << một gáo đầy >> do chúng tôi cử tù
nhân trực nhật về gánh ra. Chúng tôi có đôi thùng thiếc lớn, dù là cơm gì đi
nữa, thì mỗi bữa tù trực nhật cũng gánh về hai thùng đầy ắp. Nguyên tắc ở
ngoài làm nhiều hưởng nhiều bị phê phán tơi bời không còn gì, nhưng
