Lâm Ngữ Đường
Một Quan Điểm Về Sống Đẹp
Dịch giả: Nguyễn Hiến Lê
TỰA
CỦA DỊCH GIẢ
Tôi đã đọc nhiều cuốn viết về Nghệ Thuật Sống nhưng không cuốn nào có
một tầm quan trọng và làm cho tôi suy nghĩ nhiều bằng cuốn này.
Những cuốn khác do người Âu hay Mỹ viết đều chú trọng đến sự thành
công, đưa ra những qui tắt thực tế về cách luyện trí, luyện tinh thần, xử thế
và làm việc, cho nên tuy hữu ích thật nhưng không để lại nhiều dư âm trong
hồn ta. Chúng ta có cảm tưởng tác giả là những kĩ thuật gia – ngay cả
André Maurois trong cuốn “Un Art de Vivre” cũng vậy – và kĩ thuật của họ
rất hợp lí, rất có hiệu quả, ta tin họ như ta tin một kiến trúc sư trong việc
xây nhà, tin một kĩ sư trong việc luyện thép, và ta tự hứa sẽ rán theo họ, thế
thôi. Họ không gợi cho ta một thắc mắc, một suy tư nào cả, mà giá trị của
một tác phẩm là ở chỗ phải gợi cho ta được những thắc mắc và suy tư.
Cuốn này khác hẳn. Tác giả, Lâm Ngữ Đường, vượt lên trên tất cả kĩ thuật
đó mà cơ hồ ông cho chỉ là những chi tiết; ông muốn nhìn bao quát cả vấn
đề SỐNG, đặt một cơ sở cho vấn đề đó, mà hễ cơ sở đã vững rồi thì chi tiết
chẳng cần vạch rõ cũng thấy. Vì chỉ có Sống mới là quan trọng, mà nhiều
người ngày nay quên hẳn điều đó đi, quên rằng dù mình làm việc hay tiêu
khiển, dù mình trau dồi tâm trí, dựng nên những học thuyết triết lí, xã hội,
kinh tế hay chính trị... cũng chỉ để phục vụ sự Sống, để duy trì đời Sống, cải
thiện nó, làm cho nó phong phú lên, dễ chịu hơn, cao đẹp hơn; tóm lại là
chúng ta tìm cái Chân, cái Thiện, cái Mĩ không phải vì cái Chân, cái Thiện,
cái Mĩ mà vì sự SỐNG. Do đó nhan đề cuốn này trong nguyên văn là The
Importance of Living: Sự quan trọng của sinh hoạt.
Mỗi loại sinh vật có một cách sinh hoạt: thảo mộc có cách sinh hoạt của
