không hợp với mùa đông. Vô nhà một bực quí nhân, không lạnh mà cũng
run: tuy cái thế khiến nên như vậy, nhưng cũng tại nhà rộng lớn quá, như
ta bận cái áo cừu rộng quá mà không thắt lưng nên vẫn lạnh. Vô một căn
nhà tường chỉ ngang vai, hẹp chứ không có chỗ đặt chân, kiệm thì kiệm
thật, nhưng hợp với chủ mà không hợp với khách… Tôi muốn rằng các nhà
quan lớn đừng rộng quá, phòng với người nên xứng với nhau. Vẽ sơn thuỷ,
người ta theo qui tắc này: Núi cao một trượng thì cây cao một thước, ngựa
cao một tấc, người bằng hạt đậu
. Núi cao một trượng mà cây cao hai,
ba thước, hoặc ngựa cao một tấc, mà người thì nhỏ bằng hạt thóc, hạt kê,
thử hỏi có xứng không? Nếu các ông lớn cao chín mười thước thì ở ngôi
nhà cao vài chục thước là hợp
; nếu không vậy thì nhà càng cao,
người hoá ra càng lùn, nhà càng rộng thì thân hình hoá ra càng nhỏ. Như
vậy sao bằng cất nhà nhỏ bớt đi cho thân hình có vẻ lớn ra? Tôi thường
thấy các ông lớn hoặc họ hàng của họ bỏ ra hàng ngàn hàng vạn đồng để
xây vườn, bảo người thợ: “Đình (nhà mát) thì đúng kiểu của ông này, tạ
(nhà thuỷ tạ) thì theo đúng cách thức của ông nọ, đừng sai một li nhé”. Khi
xây cất xong, hãnh diện khoe rằng, từ cửa cái, cửa sổ đến cái hiên, cái gác
nhất thiết đều giống các vườn danh tiếng, không sai phép tắc chút nào cả.
Ôi! Bỉ lậu thay bọn đó.
“Trong việc kiến trúc, phải tránh sự xa xỉ và cầu kì. Chẳng những hạng
dân thường cần phải kiệm phác mà đến bậc vương công đại nhân cũng nên
trọng điều đó. Vì nhà để ở, quí thuần giản chứ không quí rực rỡ, quí tân kì
nhã nhặn chứ không quí tiêm xảo, lạn mạn. Người ta thích khoe sang trọng
rực rỡ, không phải vì thích cái đó mà vì không có sáng kiến mới mẻ; bỏ cái
sang trọng rực rỡ đi thì không có gì để khoe nữa”.
Trong bộ sách của ông, Lí Lạp Ông còn bàn về cách bố trí các phòng, các
cửa, cách bày biện đồ đạt, từ cái bàn cái ghế đến cái giường, tủ và các đồ
trang hoàng lặt vạt. Ông có rất nhiều sáng kiến và rất đa tài: vừa là nhà
soạn tuồng, nhà âm nhạc, vừa là kiến trúc gia, mĩ dung chuyên gia
