MỘT QUAN ĐIỂM VỀ SỐNG ĐẸP - Trang 223

Hoa có thứ hương nồng như lài, có thứ hương tĩnh như lan, hương càng
tĩnh càng quí; có thứ sắc rực rỡ, có thứ sắc đạm nhã, càng đạm nhã càng
quí. Hoa nở có mùa, trồng sen ta tưởng tượng cảnh gió mát trên bờ hồ,
ngắm mai ta nhớ cảnh tuyết mùa đông…

Lan, cúc, mai, sen, mẫu đơn là những danh hoa, tuỳ sở thích mỗi người.
Thi nhân Trung Hoa thường cho mai là hoa khôi vì nó nở vào dịp Tết, ngày
đầu năm, trước cả các loài hoa khác, nhưng có người cho mẫu đơn là hoa
vương. Thứ hoa này tượng trưng cho phú quí, đời Đường rất trọng, còn
hoa mai tượng trưng cho ẩn dật. Tương truyền Vũ Tắc Thiên (tức Vũ Hậu
đời Đường), khi lâm triều rồi, có lần nẩy ra cuồng hứng, hạ chiếu bắt các
hoa trong vườn Thượng Uyển, tới một ngày nào đó trong mùa đông, phải
cùng nở một lúc; các loài hoa đều tuân mệnh cả, trừ loài mẫu đơn, nở trể
mất vài giờ. Vũ Tắc Thiên nổi giận, hạ chiếu đày mấy trăm chậu mẫu đơn
trong vườn Thượng Uyển (ở kinh đô, tức Tây An) xuống Lạc Dương; vì vậy
mà về sau loài hoa đó rất thịnh ở Lạc Dương. Trung Hoa hồi xưa có đến
chín chục giống mẫu đơn, mỗi giống có một tên nên thơ.

Lan trái hẳn với mẫu đơn, có cái đức “cô phương độc thưởng”, không cần
người ta biết tới mình, chỉ thích những hang sâu mà ghét nơi náo nhiệt;
cho nên có từ ngữ “không cốc u lan” để trỏ các cao sĩ ẩn cư.

Thi sĩ Lâm Hoà Tĩnh rất yêu mai, nho gia Chu Liêm Khê rất yêu sen, Đào
Uyên Minh rất yêu cúc. Có rất nhiều giống cúc, mỗi giống một màu sắc,
một hình dáng, nhưng màu trắng và vàng mới là chính sắc. Tôi yêu sen
nhất vì nó có cả sắc lẫn hương mà không bộ phận nào của nó là vô dụng.

Hải đường trồng nhiều nhất ở Tứ Xuyên, quê hương Đỗ Phủ, vậy mà trong
thơ, Đỗ tuyệt nhiên không nhắc tới; có người bảo tại Đỗ kiêng tên mẹ. Thuỷ
tiên sản xuất ở Phúc Kiến, quê hương của tác giả, từ rễ đến lá đều tĩnh
khiết, hoa đẹp mà thơm, nhưng người Trung Hoa cho là loài thê lương, vì
theo truyền thuyết thì hồi xưa có một người đi khắp thiên hạ tìm người anh